Sobota od 9:00 do 15:00
Związek z narcyzem – jak poradzić sobie w takiej relacji? Czy warto?
Życie z narcyzem nie należy do łatwych. Będzie wymagał od Ciebie mnóstwa pracy, cierpliwości, a także samozaparcia. Z taki związkiem wiąże się też mnóstwo emocji i nie każdy jest na to gotowy. W dodatku nie pomożesz partnerowi lub partnerce z osobowością narcystyczną samodzielnie. Do tego potrzeba też ogromu pracy i chęci do zmian ze strony samego narcyza. A ten rzadko chce się zmieniać i nie widzi problemu w swoim zachowaniu. W końcu uważa się za ideał, więc jak mógłby się mylić. Czym jest osobowość narcystyczna? Jakie są jego cechy? Jak postępować z narcyzem i jak wygląda związek z nim? Sprawdź to!
SPIS TREŚCI:
Osobowość narcystyczna
Prawdopodobnie doskonale kojarzysz grecki mit o Narcyzie. Młodzieńcu tak olśniewająco pięknym, że zakochał się we własnym odbiciu w lustrze i cały swój czas spędzał na wpatrywaniu się w swoje oblicze. Cierpiał przy tym okrutne męki, wiedząc, że nie może związać się z kimś tak doskonałym. Mit nie kończy się dla niego szczęśliwie – Narcyz umiera. W dodatku w jednej z wersji mitu nawet śmierć nie przyniosła mu ukojenia, bo ciągle szukał swojej pięknej twarzy w mrocznych wodach Styksu.
Od tego mitu nazwę wzięła właśnie osobowość narcystyczna. Statystycznie znacznie częściej narcyzami są mężczyźni – czyli dokładnie tak, jak w greckim micie. Choć może się to wydawać niepojęte, to nader często w parze z narcyzmem, czyli bezkrytycznym uwielbieniem do swojej osoby, mogą iść głęboko skrywane kompleksy. Dlatego bardzo źle reaguje na każdą, najmniejszą nawet krytykę.
Ma też bardzo duże ego, jest skrajnie egocentryczny, a inni ludzie interesują go tylko wtedy, gdy może coś dzięki nim osiągnąć lub przynajmniej słuchać z ich ust pochwał i komplementów. Może być doskonałym kłamcą i manipulatorem, który będzie tak działał w towarzystwie, by osiągnąć to, czego chce. Jest też bardzo władczy, a przy tym pełen arogancji i ogromnej niechęci do ludzi, których uważa za gorszych od siebie – biedniejszych, pracujących na niższym lub mniej prestiżowym stanowisku. Właściwie każdy może stać się ofiarą narcyza, który ma tendencje do traktowania ludzi bardzo źle.
Związek z narcyzem
Mogłoby się wydawać, że związek z narcyzem jest czymś niemożliwym, bo kocha on tylko i wyłącznie jedną osobę – samego siebie, dlatego nie potrzebuje się z nikim wiązać. Ludzie z osobowością narcystyczną mogą jednak wchodzić w związki i często to robią. Potrzebują innych ludzi, którzy będą zaspokajać ich potrzeby, chwalić, komplementować i być na każde skinienie, a także słuchać bez żadnego słowa sprzeciwu. Narcyz w końcu nigdy się nie myli – a przynajmniej sam tak uważa.
Z tych wszystkich powodów związek z narcyzem jest czymś bardzo trudnym. Bez odpowiedniej, nierzadko długiej, terapii nie ma mowy w takim związku o równości i wzajemności. Dla narcyza bowiem najbardziej liczy się wyłącznie on i jego potrzeby, na resztę może nie zwracać uwagi lub robić to w bardzo małym zakresie.
Narcyz nie uważa też, że postępuje niewłaściwie, nawet jeśli zachowuje się w sposób społecznie nieakceptowalny i krzywdzi swoją partnerkę lub partnera – na przykład poprzez częste zdrady. W końcu, według niego, winni są wszyscy, tylko nie on.
Potrafi być jednak uwodzicielski, uroczy i uchodzić za prawdziwego dżentelmena. Tutaj ujawnia się manipulatorska natura osoby z osobowością narcystyczną – ktoś taki potrafi sobie owinąć drugą połówkę wokół palca. Inne osoby są bowiem dla nich tym, czym są marionetki dla marionetkarza – czują, że mogą się nimi bawić i sterować nimi jak tylko mają na to ochotę. A wszystko to z głębokiego przekonania, że są lepsi i wyjątkowi, więc mają do tego prawo.
Na dłuższą metę taki związek nie ma sensu – na pewno nie w takim kształcie. Osoby słabsze psychicznie mogą poczuć się stłamszone i uzależnione od narcyza, przez co nie będą nawet myślały o poprawie swojego losu i walce o zdrowy, równy związek lub rozstaniu.
Jednak właśnie to jest tutaj potrzebne. Wspólna walka o lepszy związek może być bardzo trudna. Samodzielnie nie uda Ci się zdziałać nic. Potrzebna jest współpraca partnera i chęć zmiany z jego strony. Czasami dla niektórych osób najlepszym wyjściem może okazać się rozstanie – trzeba dbać też o siebie i swoje potrzeby.
Cechy narcyza
Nie zawsze łatwo jest rozpoznać narcyza. Potrafi on się bowiem świetnie maskować. Może być człowiekiem niezwykle uroczym, szalenie inteligentnym, porywającym, szarmanckim czy wręcz fascynującym. Potrafi oczarować i łatwo jest stracić dla niego głowę. Dopiero później negatywne cechy narcyza zaczynają powoli wychodzić na jaw.
Z biegiem czasu coraz bardziej uwypukla się jego samouwielbienie, połączone z pogardą dla innych ludzi. Narcyz nie ma w sobie empatii – lub ma jej tylko minimalne ilości – dlatego nie przejmuje się innymi ludźmi. Czasami wręcz czuje się w obowiązku, by ich obrazić, poniżyć czy upokorzyć. Dzieje się tak dlatego, że czuje się od nich lepszy i nie rozumie, że w ten sposób ich krzywdzi. Albo – z drugiej strony – doskonale to rozumie, tylko nie obchodzi go stan emocjonalny nikogo, kto nie jest nim.
Może być też wyniosły, arogancki czy zdystansowany do ludzi – uważa ich przecież za gorszych od siebie, więc nie kłopocze się podejmowaniem prób nawiązania jakichś więzi.
Osobowość narcystyczna może być powiązana z potrzebą krzywdzenia innych ludzi – narcyz może stosować przemoc psychiczną i iść „po trupach do celu”, a ludzi postrzegać jako użyteczne marionetki tylko wtedy, gdy są mu do czegoś potrzebni. Gdy potrzebni być przestają – odtrąca ich. Gdy natomiast ktoś nadepnie takiemu narcyzowi na odcisk, nie spocznie dopóki się nie zemści i nie upokorzy swojego „wroga”.
Narcyz nie znosi krytyki i bardzo źle na nią reaguje – bardzo łatwo go obrazić, a on nie wybacza krzywd, których – w swoim mniemaniu – doznał. Uważa się za kogoś lepszego od wszystkich wokół i tak właśnie chce być traktowany. Żeby osiągnąć swój cel będzie robił wiele – kłamał, manipulował, zdradzał, oszukiwał – dla niego cel uświęca środki. Uważa też, że wszelkie zasady go nie dotyczą, bo nie są one dla takich jak on – dlatego daje sobie przyzwolenie na szukanie drogi na skróty, nawet jeśli kogoś miałoby to po drodze zranić lub komuś zaszkodzić – nie jest to coś, co narcyz weźmie pod uwagę. W końcu liczy się tylko on.
Jak postępować z narcyzem
Osoby z osobowością narcystyczną żyją wśród nas. Być może udało Ci się nawet zorientować, że żyjesz z kimś takim w związku. Co teraz? Jak postępować z narcyzem? Przede wszystkim – jeśli zależy Ci na związku – musisz wykazać się ogromną cierpliwością i dużą dawką spokoju. Musisz też cechować się stanowczością i potrafić wyznaczać granice, których przekraczać nie wolno. Nie możesz pozwolić sobą manipulować i dać się wykorzystywać. To wszystko bardzo trudne – do tego potrzebne jest ugruntowane poczucie własnej wartości i świadomość tego, w jaki sposób działają manipulatorzy.
W stosunku do narcyza nie można być bezkrytycznym, nie można pokazywać mu, że się go ślepo uwielbia – taki przejaw uległości weźmie za słabość, którą będzie potem wykorzystywał. Nie angażuj się w kłótnie – nie mają większego sensu, bo z narcyzem nie wygrasz.
To wszystko jest bardzo ciężkie, dlatego jeśli naprawdę zależy Ci na związku z narcyzem nie obędzie się bez terapii. Powinien się jej poddać on, by zrozumieć, że jego zachowanie jest niewłaściwe i wypracować w sobie zdrowe, właściwe i społecznie akceptowalne wzorce zachowań. Jednak w przypadku związku z narcyzem nie obędzie się bez terapii dla par czy rodzin. To wtedy można spróbować odbudować naderwane czy zniszczone więzi. Podczas takiej terapii nauczycie się też wzajemnej komunikacji i zrozumienia swoich potrzeb – Ty będziesz wiedzieć jak postępować z narcyzem, a narcyz otworzy się na potrzeby Twoje czy również dzieci, jeśli pojawiły się na świecie.
Czasami pod wpływem terapii ludzie dochodzą do wniosku, że najlepszą rzeczą, którą mogą zrobić dla siebie jest rozstanie. Nie bój się tej ewentualności. W życiu bywa tak, że pewne drzwi trzeba zamknąć, by móc iść dalej przez życie – bogatszym w doświadczenia, a przez to silniejszym.
Pamiętaj też o sobie. Dbaj o siebie. Nie pozwól sobie wmówić słabości, głupoty i mnóstwa innych złych, krzywdzących rzeczy, które mogą padać z ust narcyza. Nie podporządkowuj swojego życia narcyzowi. A jeśli czujesz, że relacja jest już tak zaplątana, że trudno jest ci się wyplątać z tej sieci zależności nie wahaj się poszukać pomocy. Psychoterapia pomoże także Tobie w takiej sytuacji – odbudujesz swoje poczucie własnej wartości i dokonasz pewnego przewartościowania priorytetów, by wieść lepsze życie w przyszłości. Narcyz często na swojego partnera lub partnerkę wybiera osobę uległą, niepewną, czyli idealną słabszą ofiarę, którą może manipulować do woli. Dostrzeżenie tego schematu i podjęcie prób wyrwania się z niego jest pierwszym krokiem do sukcesu.
Na stronie internetowej Psychoterapiacotam.pl, przykładamy wagę do udostępniania jedynie sprawdzonych, rzetelnych informacji dotyczących objawów i profilaktyki chorób, ponieważ jesteśmy przekonani, że rozwijanie świadomości i wiedzy w tej dziedzinie wspomoże długotrwałe utrzymanie zdrowia. Należy jednak zwrócić uwagę, że ten artykuł nie jest poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki ani konsultacji z lekarzem lub specjalistą psychologiem psychoterapeutą.
Problem związku z narcyzem dotyczy Ciebie lub kogoś ci bliskiego ? Nie jest to droga bez wyjścia.
SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI !
Poradnię Co tam? Psychoterapia bliska Tobie tworzy zespół doświadczonych psychoterapeutów. Nasze poradnie to miejsca z domową atmosferą. Oferujemy pełny zakres wsparcia dla Ciebie i twoich bliskich.
Pomożemy w doborze najlepszego specjalisty.
Możesz umówić samodzielnie wizytę w gabinecie, do twojej dyspozycji są aż 4 placówki w Warszawie, lub sesję online.
Dodaj komentarz