Autyzm u dzieci
Człowiek to istota stadna i społeczna – nie jest w stanie funkcjonować bez innych ludzi. W początkowym etapie życia jego świat ogranicza się tylko do rodziny, ale z każdym kolejnym rokiem rozwija się coraz bardziej. Żeby móc w pełni żyć w społeczeństwie należy przestrzegać narzuconych przez nie reguł. Każde odstępstwo budzi konsternację, obawę i odrzucanie człowieka, który zachowuje się inaczej.
Często takie zachowania wynikają z braku wiedzy i wynikającego z tego braku zrozumienia. Jeszcze nie tak dawno temu ta sytuacja bardzo często i dotkliwie dotykała dzieci z autyzmem. Współcześnie sytuacja jest już znacznie lepsza. Czym jest autyzm? Jakie są jego przyczyny? Jak się objawia? Czy można go leczyć? Dowiedz się!
SPIS TREŚCI:
Co to jest autyzm?
Samo słowo „autyzm” pochodzi od greckiego określenia „autos”, które oznacza „sam”. Ta nazwa bardzo dobrze oddaje charakter tego zaburzenia rozwoju. Co to jest autyzm tak konkretnie? Autyzm to nic innego jak zaburzenie rozwoju. Badania wskazują na to, że mózg osoby dotkniętej autyzmem różni się od mózgu osoby, która nie ma tego problemu. Nie można „zachorować” na autyzm z biegiem czasu, dziecko już przy urodzeniu ma autyzm, jednak wykrywa się go w późniejszych etapach życia.
Nazwę po wprowadził Eugen Bieuler – to właśnie on po raz pierwszy w psychiatrii użył określenia „autyzm”, aby nazwać zjawisko braku umiejętności utrzymywania jakichkolwiek relacji z bliższym i dalszym otoczeniem. Miało to miejsce już w 1911 roku. Szacuje się, że 1 procent społeczeństwa dotknięte jest bezpośrednio przez problem autyzmu.
Pierwsze objawy autyzmu najczęściej zauważają rodzice we wczesnym dzieciństwie – to wtedy dziecko, które jako niemowlę rozwijało się na pierwszy rzut oka zupełnie prawidłowo, zaczyna coraz bardziej odstawać od swoich rówieśników.
Przyczyny autyzmu
Do tej pory nie ma jeszcze jednoznacznej odpowiedzi na to, jakie dokładnie są przyczyny autyzmu. Naukowcy jednak skłaniają się ku twierdzeniu, że ma on podłoże genetyczne – od czasu rozpoczęcia badań nad tym zaburzeniem wyszczególniono naprawdę wiele genów, które mają z nim związek. Nie można jednak całkowicie wykluczyć wpływów środowiskowych – one też mogą powodować autyzm.
Przyczyny leżą też w zaburzeniach mózgu, które występują już na etapie życia płodowego. Badania wykazują też, że osoby z autyzmem mają nieprawidłowości w poziomie neuroprzekaźników w mózgu – w tym niewłaściwą ilość serotoniny.
Szacuje się, że około 15-20 procent dzieci, które dotknięte są problemem autyzmu mają mutację genetyczną, która wpływa na rozwój zaburzenia. Istnieje też szereg chorób genetycznych, które zwiększają ryzyko wystąpienia autyzmu.
W dodatku, jeśli jedno dziecko ma autyzm, szansa na to, że jego brat lub siostra będą też dotknięci tych problemem to około 20 procent. Przy trzecim i kolejnym dziecku ta szansa rośnie aż do powyżej 30 procent. Na tę zależność wskazują badania, które prowadzone były przez naukowców związanych z University of California w Davos.
Istnieją także badania, które wskazują na fakt, że stosowanie leków przeciwdepresyjnych czy kwasu walproinowego, który jest lekiem przeciwdrgawkowym, przez kobiety w ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia autyzmu u dziecka.
Autyzm – objawy
Objawy autyzmu po raz pierwszy najczęściej są zauważane przez rodziców i to już przed trzecim rokiem życia dziecka. Zdarza się, że objawy typowe dla autyzmu wykazują już niemowlęta. Nierzadkie jednak są sytuacje, w których dziecko do pewnego momentu swojego życia rozwija się – mogłoby się wydawać – zupełnie prawidłowo, a później następuje swoisty regres i dziecko nie tylko przestaje nadążać za swoimi rówieśnikami, ale też zapomina to, czego się nauczyło do tej pory. Co jeszcze może świadczyć o tym, że dziecko ma autyzm?
Objawy są bardzo różnorodne, ale można przyjąć, że główny obszar problemów leży w sferze komunikacji – mowy, ale też komunikacji niewerbalnej – a także kontaktów międzyludzkich. Typowymi objawami autyzmu są:
-
Opóźnienie rozwoju mowy – dziecko nie uczy się mówić lub uczy się, ale po pewnym czasie zapomina słowa, których się już nauczyło
-
Mowa przestaje służyć do komunikacji – dzieci z autyzmem nie używają słów do komunikacji z innymi. Bywa, że powtarzają usłyszane słowa, fragmenty zdań lub całe wypowiedzi, ale robią to jak papużki – bez zrozumienia i w losowych sytuacjach. To zjawisko to echolalia – może być bezpośrednia lub odroczona. W przypadku bezpośredniej dziecko powtarza słowa czy zdania zaraz, gdy je usłyszy. W przypadku echolalii odroczonej dziecko przypomina sobie zasłyszane słowa i powtarza je po pewnym czasie. Bywa też, że tworzą sobie swój własny język. Nie próbują jednak za jego pomocą z nikim się kontaktować czy porozumieć – używają go tylko i wyłącznie dla siebie, na przykład podczas swoich zabaw.
-
Brak umiejętności odczytywania metafor – dzieci z autyzmem język traktują niezwykle dosłownie – dzieci z autyzmem mogą opanować mowę tak, by służyła im do komunikacji z innymi. Nadal jednak pozostaje w nich tendencja do dosłowności. Dzieci z autyzmem najczęściej nie są w stanie wyłapywać żartów, ironii, sarkazmu, czy traktować poleceń inaczej niż dosłownie – polecenie „obierz połowę ziemniaków” może zostać odczytane dosłownie i dziecko po prostu obierze połowę z każdego ziemniaka, bo przecież miało obrać „połowę ziemniaków” a nie „obrać połowę Z ziemniaków”.
-
Brak zrozumienia komunikatów niewerbalnych, również brak świadomego używania ich – dzieci z autyzmem nie utrzymują kontaktu wzrokowego z rozmówcą, nie używają mowy ciała do okazania zainteresowania. Przez co często wyglądają na osoby zarozumiałe czy aroganckie. Rzadko też się uśmiechają,
-
Brak reakcji na swoje imię, brak wskazywania na przedmioty
-
Brak umiejętności wyrażenia mimiką – w sposób czytelny dla otoczenia – swoich emocji
-
Brak zainteresowania podejmowaniem interakcji społecznych
-
Brak zainteresowanie kontaktem z innymi dziećmi, dzieci z autyzmem lubią bawić się samotnie
-
Brak tolerancji na zmiany – nawet bardzo drobne zmiany, które chcesz wprowadzić w życie dziecka z autyzmem mogą kończyć się napadami lęku lub gniewu. Dzieci z autyzmem lubią, gdy wszystko dzieje się dokładnie tak, jak zawsze – nawet jeśli dotyczy to picia herbaty z określonego kubka, zakładania butów w określonej kolejności, czy drogi do przedszkola.
-
Problemy ruchowe – dziecko z autyzmem może być w pewnym stopniu niezgrabne ruchowo. Mogą też pojawić się stereotypy ruchowe – dziecko będzie chodzić w kółko, machać rękami, kręcić się dookoła własnej osi.
-
Nadwrażliwość sensoryczna – dotyk, dźwięk, zapach, bodźce wzrokowe – wszystko to odbierane jest przez dzieci z autyzmem inaczej, przez co mogą one odczuwać dyskomfort i być nadwrażliwe na określone bodźce, a na inne nie reagować w ogóle.
Terapia autyzmu
Terapia autyzmu pomaga osobom, które są dotknięte tym problemem nauczyć się prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. To właśnie dzięki odpowiedniej terapii dzieci, które są nią objęte, potrafią radzić sobie w świecie, rozumieć go i interpretować w sposób, który pozwoli im na odnalezienie swojego miejsca pośród ludzi, którzy nie są dotknięci problemem autyzmu.
Warto podkreślić, że stwierdzenie „leczenie autyzmu” jest z gruntu niewłaściwe. Autyzm nie jest chorobą, to zaburzenie, które występuje w bardzo szerokim spektrum. Nie leczy się go – bo nie jest chorobą – tylko prowadzi terapię, która uczy funkcjonowania w świecie.
Niektórzy doszukują się zdrowotnej roli diety w terapii – czy wręcz w leczeniu – autyzmu. Nie jest to jednak do końca prawdziwe przekonanie. Odpowiednia dieta jest w stanie poradzić sobie z dolegliwościami układu pokarmowego, które statystycznie częściej występują u dzieci z autyzmem, ale nie jest w stanie „wyleczyć” autyzmu.
Najlepsza i najskuteczniejsza terapia dla dzieci z autyzmem to konsekwentne wdrażanie kolejnych form psychoterapii. Najważniejsze jest to, by objęły one nie tylko dziecko, ale też jego rodzinę, bo tylko wspólne działanie pomoże oswoić autyzm.
Terapia zawsze jest dobierana w sposób indywidualny dla konkretnego dziecka, by mogło dostać jak najlepszą pomoc. Jest to pokierowane w dużej mierze faktem, że nie ma jednego, uniwersalnego sposobu, w jakim objawia się autyzm. To bardzo szerokie spektrum zaburzeń, które u każdego dziecka może przejawiać się zupełnie inaczej.
Stosowane są różnorodne metody terapii – część z nich jest całościowa, inne formy terapii natomiast stosuje się jako wspomagające. Wszystkie one jednak mają na celu pomóc dziecku otworzyć się na świat zewnętrzny i nauczyć się w nim prawidłowo funkcjonować.
Najczęściej stosowaną formą terapii autyzmu jest terapia behawioralna, która pomaga zrozumieć i zauważyć konkretne wzorce zachowań, by w toku pracy móc zmienić je na inne, bardziej pożądane i akceptowane przez społeczeństwo.
Dzieci autystyczne bardzo często uczestniczą też w formach terapii wspomagającej – hipoterapii, czyli terapii przy pomocy koni czy dogoterapii, czyli terapii przy użyciu psów. Kontakt ze zwierzętami pomaga im przyzwyczaić się do dotyku drugiej istoty, zredukować poziom stresu i pomaga dzieciom otworzyć się na inne istoty.
Z powodzeniem wykorzystywana jest też muzykoterapia czy arteterapia i inne formy wspomagania. Dzieci z autyzmem mogą też uczestniczyć w zajęciach z integracji sensorycznej, które pozwalają im radzić sobie i pokonywać zaburzenia integracji sensorycznej.
Starsze dzieci mogą uczestniczyć w zajęciach grupowych z treningu społecznego, by w grupie swoich rówieśników z tym samym zaburzeniem uczyć się nawiązywania kontaktów – to duże wyzwanie dla dzieci autystycznych, jednak jest to możliwe do nauczenia się, dzięki odpowiednio prowadzonej terapii.
Ważne jest też to, by dziecko nie uczestniczyło w terapii wyłącznie samotnie – wsparcie rodziny jest bardzo ważne, dlatego terapia rodzinna jest w stanie pomóc najbliższym zrozumieć sposób funkcjonowania dziecka z autyzmem i nauczyć ich budowania więzi, która nie przychodzi tak naturalnie jak w przypadku osób spoza spektrum zaburzeń.
ŹRÓDŁA:
Pokaż całość
Na stronie internetowej Psychoterapiacotam.pl, przykładamy wagę do udostępniania jedynie sprawdzonych, rzetelnych informacji dotyczących objawów i profilaktyki chorób, ponieważ jesteśmy przekonani, że rozwijanie świadomości i wiedzy w tej dziedzinie wspomoże długotrwałe utrzymanie zdrowia. Należy jednak zwrócić uwagę, że ten artykuł nie jest poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki ani konsultacji z lekarzem lub specjalistą psychologiem psychoterapeutą.
Badanie i diagnoza spektrum autyzmu dla dzieci i młodzieży - Warszawa
SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI !
Poradnia CO tam? to skuteczna psychoterapia dla osób w każdym wieku. Obdarzamy naszych pacjentów ogromną dozą zrozumienia, empatii i szacunku dla trudności, z jakimi się mierzą.
Oferujemy diagnozę zaburzeń z spektrum autyzmu oraz zespołu Aspergera dla osób dorosłych, dzieci i młodzieży.
Wykonujemy kompleksowy test ADOS-2 – złoty standard diagnozy autyzmu realizowany przez
dr. Agnieszka Siedler
Zadzwoń do nas ! Znajdziemy możliwie najszybszy termin dla Ciebie !
Dodaj komentarz