Nasze poradnie
Skontaktuj się z nami
Umów wizytę
Bemowo - Powstańców Śląskich
Pon. - Pt. od 9:00 do 21:00
Sobota od 9:00 do 15:00
Powstańców Śląskich 58A
Nawiguj
Bemowo - Bolkowska
Pon. - Pt. od 9:00 do 21:00
ul. Bolkowska 2C/5 piętro 3
Nawiguj
Białołęka - Kościeszów
Pon. - Pt. od 9:00 do 21:00
ul. Kościeszów 4 lok. LU B14
Nawiguj
Targówek Borzymowska
Pon. - Pt. od 9:00 do 21:00
Sobota od 9:00 do 13:00
ul. Borzymowska 21
Nawiguj
Targówek - Wallenroda
Pon. - Pt. od 9:00 do 21:00
Wallenroda 9
Nawiguj
Wilanów - Wiertnicza
Pon. - Pt. od 9:00 do 21:00
ul. Wiertnicza 118
Nawiguj
Włochy - Mikołajska
Pon. - Pt. od 9:00 do 21:00
ul. Mikołajska 18
Nawiguj
Centrum Szkoleń i Warsztatów Psychologicznych
Bolkowska 8/5
Nawiguj

Trauma relacyjna – co to jest?

Terminem trauma najczęściej określa się uraz psychiczny spowodowany gwałtownym i przykrym przeżyciem, zwykle związanym z zagrożeniem zdrowia lub życia. Często mówi się o skutkach traumatycznych wydarzeń takich jak gwałt, wypadek samochodowy lub doświadczenie bojowe. Jednak trauma nie zawsze jest skutkiem jednorazowych wydarzeń. Najczęstszą przyczyną traumy nie jest przemoc seksualna ani nagły ciężki uraz fizyczny, lecz zaniedbania emocjonalne we wczesnym dzieciństwie. Co to jest trauma relacyjna, jakie są jej objawy i na czym polega terapia traumy relacyjnej.

Data publikacji: 06.05.2018
Data aktualizacji: 01.10.2024
Czas czytania: 8 min.
Trauma relacyjna – co to jest?

W tym artykule, chciałabym w skrócie przedstawić tematykę wczesnej traumy relacyjnej. Wciąż tak rzadko jest poruszana, pomimo tego, że z powodu właśnie tego typu traumy cierpi najwięcej osób a jej skutki mają niezmierny wpływ na jakość i długość naszego życia.

Czym jest trauma relacyjna?

Czym jest trauma relacyjna?

Traumą relacyjną jest uraz psychiczny spowodowany przez powtarzające się wydarzenia, występujące zwykle w kontekście bliskiej relacji. Do przyczyn takiego urazu zalicza się: emocjonalne zaniedbanie, nadużycie emocjonalne (np. umniejszanie, dokuczanie, groźby słowne), przemoc fizyczna, molestowanie lub nadużycie seksualne.

Przeżycie takich doświadczeń istotnie odbija się na zdrowiu psychicznym i fizycznym. Osoby, które cierpią z powodu traumy relacyjnej, często cierpią na choroby przewlekłe (np. choroby układu oddechowego, cukrzycę), mają trudności z odczytywaniem swoich emocji i ich regulacji, są mniej odporne na stres, rzadko znajdują w sobie poczucie wewnętrznego spokoju i szczęścia, często cierpią z powodu głębokiego poczucia osamotnienia i wewnętrznej pustki, mają duże problemy z nawiązywaniem i utrzymywaniem bliskich relacji. Wiele osób, które cierpi z powodu skutków traumy relacyjnej nie ma świadomości, że to właśnie bardzo trudne (najczęściej wczesne) doświadczenia bliskiej relacji mają tak duży wpływ na ich życie. Często takie osoby obwiniają siebie, że sobie nie radzą w życiu i wstydzą się swojego cierpienia. Następstwa traumy relacyjnej w niektórych przypadkach zamieniają się w lęk, depresja czy żałobę.

Korzenie traumy relacyjnej najczęściej leżą w dzieciństwie, w okresie którego często nawet nie pamiętamy. Właśnie najwcześniejsze relacje najsilniej kształtują naszą strukturę psychiki.

Wczesnodziecięca trauma relacyjna.

Wczesnodziecięca trauma relacyjna.

Niemowlęta i małe dzieci są szczególnie podatne na traumę. Ich życie i komfort jest całkowicie zależny od ich opiekunów. Tak młode istoty nie potrafią same zaspokoić swoich potrzeb ani regulować swojego afektu. Kiedy potrzeby dziecka są niezaspokojone, zaczyna ono płakać. Jest to sygnał dla opiekunów, że dziecku czegoś potrzeba. Niestety opiekunowie z różnych powodów nie zawsze są w stanie zaspokoić potrzeb dziecka. Dziecko zostawione same w swoim stanie silnego negatywnego afektu jest przerażone i bezsilne. Jeśli do takiej sytuacji dochodzi zbyt często lub gdy dziecko pozostaje zbyt długo same w stanie silnej frustracji, dziecko przeżywa traumę w relacji z opiekunem. Często widać to w pierwszych latach edukacji, gdzie nasze dziecko nie chce iść do szkoły. W sytuacji ciężkiego bądź długotrwałego negatywnego afektu takie przerażone niemowlę ma dwie opcje do wyboru: albo zaczyna się jeszcze bardziej aktywizować, aby zwrócić na siebie uwagę, albo się poddaje. W pierwszym przypadku dziecko uczy się, że świat jest zagrażający i że musi walczyć o poczucie chwilowej bliskości. W drugim przypadku, niemowlę uczy się że jest same w zagrażającym świecie, że nie może na nikogo liczyć. Takie dziecko często prezentuje się jako niezmiernie grzeczny maluch, który prawie nigdy nie płacze. Tak silny stres w obu przypadkach ma niezmierny wpływ na system nerwowy dziecka i między innymi przyczynia się do problemów z regulacją emocji w dalszym życiu.

Nie tylko niemowlęta ale również i starsze dzieci są bardzo podatne na doznanie urazu traumatycznego w relacji z opiekunami. Tak zwane awersyjne doświadczenia w dzieciństwie narażają malucha na duże ryzyko przeżycia traumy.

Do awersyjnych doświadczeń z dzieciństwa zalicza się:

  1. Powtarzające się dręczenie fizyczne

  2. Powtarzające się dręczenie psychiczne

  3. Molestowanie seksualne

  4. Obecność członka rodziny uzależnionego od alkoholu lub substancji psychoaktywnych

  5. Obecność członka rodziny oskarżonego o przestępstwo

  6. Członek rodziny z silną depresją, jawną chorobą psychiczną, umieszczony w zakładzie zamkniętym lub z tendencjami samobójczymi

  7. Matka doświadczająca przemocy

  8. Obecność tylko jednego rodzica lub brak rodziców

  9. Zaniedbanie fizyczne

  10. Zaniedbanie emocjonalne

Dzieci w przeciwieństwie do dorosłych nie posiadają jeszcze całej gamy mechanizmów obronnych aby sobie radzić w trudnych sytuacjach. Ich psychika jest jeszcze bardzo wrażliwa. Gdy dzieje im się krzywda często odcinają się emocjonalnie od tego czego nie mogą znieść, uciekają w świat fantazji, uwalniają się przez chwilę od bodźców świata zewnętrznego i skupiają się na świecie wewnętrznym. Można powiedzieć , że jest to strategia obronna ostatniego ratunku. Dziecko uczy się, że jedynym sposobem na poradzenie sobie z trudną sytuacją, jest ucieczka przed emocjami a nie ich regulacja. Przy sprzyjających warunkach dla zdrowego rozwoju, dziecko uczy się od swoich opiekunów, że ma ono wpływ na to jak się czuje. Uczy się rozumieć i nazywać emocje poprzez obserwacje i naśladowanie. Upraszczając można powiedzieć, że takie dziecko uczy się jak żyć. Dziecko, które było skazane na wczesne przeżycia traumatyczne, ma jedynie szanse nauczenia się jak przetrwać. Mechanizmy obronne takiego dziecka w postaci odcięcia się od przykrych emocji, stają się trwałym nawykowym sposobem na radzenie sobie w życiu dorosłym. Niestety takie mechanizmy radzenia sobie długoterminowo potęgują cierpienie.

Trauma relacyjna – leczenie traumy

Trauma relacyjna - leczenie traumy

Dobra wiadomość jest taka, że skutki traumy relacyjnej można wyleczyć. Niestety wymaga to długoterminowej pracy pod opieką wyspecjalizowanego psychoterapeuty. Cierpienie związane z traumą relacyjną jest często głęboko zakorzenione w osobowości dotkniętych. Można powiedzieć, że ich osobowość jest zorganizowana wokół nieprzepracowanej traumy.

Dlatego celem terapii jest przepracowanie traumy i dzięki temu odzyskanie wewnętrznej równowagi, stabilizacji i poczucia bezpieczeństwa.

Doświadczony terapeuta pomoże pacjentowi zbudować pełną świadomość i akceptacje siebie oraz umiejętność zaopiekowania się sobą. Pacjent nauczy się konstruktywnie regulować swoje emocje jak i poprawnie odczytywać emocje innych, co pozytywnie wpłynie na nawiązywanie oraz utrzymywanie bliskich relacji.

Po udanej terapii pacjent poczuje znaczący wzrost jakości życia, w tym przede wszystkim:

– bardziej satysfakcjonujące relacje z bliskimi

– wierszą świadomość i akceptację siebie

– większy spokój wewnętrzny

– większą odporność na stres bądź trudne emocje

– mniej dolegliwości fizycznych

Jeśli podoba Ci się ten artykuł, udostępnij go swoim znajomym.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Na stronie internetowej Psychoterapiacotam.pl, przykładamy wagę do udostępniania jedynie sprawdzonych, rzetelnych informacji dotyczących objawów i profilaktyki chorób, ponieważ jesteśmy przekonani, że rozwijanie świadomości i wiedzy w tej dziedzinie wspomoże długotrwałe utrzymanie zdrowia. Należy jednak zwrócić uwagę, że ten artykuł nie jest poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki ani konsultacji z lekarzem lub specjalistą psychologiem psychoterapeutą.

Poszukujesz specjalisty do rozwoju osobistego ? Potrzebujesz pomocy w rozwiązaniu trudności emocjonalnych ?

Poszukujesz specjalisty do rozwoju osobistego ? Potrzebujesz pomocy w rozwiązaniu trudności emocjonalnych ?

SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI !

Poradnia CO tam? to skuteczna psychoterapia dla osób w każdym wieku. Dzięki znakomitej wiedzy i wieloletniemu doświadczeniu naszych specjalistów pomagamy skutecznie. Obdarzamy naszych pacjentów ogromną dozą zrozumienia, empatii i szacunku dla trudności, z jakimi się mierzą.

Pomożemy w doborze najlepszego specjalisty i znajdziemy możliwie najszybszy termin. Do twojej dyspozycji jest 7 placówek w Warszawie,  lub sesje online.

Bemowo

+48 22 307 50 37

Targówek +48 573 050 052

Wilanów +48 509 019 090

Włochy +48 509 946 600

Białołęka +48 690 231 531

Skontaktuj się z nami już dzisiaj ! Odpowiemy na wszystkie Twoje pytania.

    SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI

    Nie masz pewności, którego specjalistę wybrać? Potrzebujesz dogodnego terminu? Skontaktuj się z nami, a nasza recepcja z przyjemnością pomoże Ci wybrać odpowiedniego eksperta oraz ustali najdogodniejszy termin spotkania.

    Chcę skorzystać z usług Placówki COtam?


    Preferowany rodzaj kontaktu






    Test