Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD) – co to jest? Typowe przyczyny i objawy

Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD) – czym jest

Choroba afektywna dwubiegunowa, nazywana jest także zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym. Niegdyś używano też terminu cyklofrenia oraz psychoza maniakalno-depresyjna. Jest to choroba, która najczęściej uaktywnia się u osób młodych, przed trzydziestym piątym rokiem życia. Jej główną cechą charakterystyczną jest występowanie epizodów depresji wraz z epizodami manii lub hipomanii. Mogą też pojawić się epizody mieszane, co sprawia, że przebieg choroby i konkretnych jej etapów jest bardzo niejednolity. Pomiędzy kolejnymi epizodami może następować faza spokoju – moment, w którym choroba nie daje żadnych objawów.

Choroba afektywna dwubiegunowa nastręcza wiele problemów w codziennym funkcjonowaniu. Oddziałuje na życie rodzinne, zawodowe czy społeczne. Nie pozwala w pełni rozwijać się i korzystać ze swojego potencjału. Przez szereg problemów, które powoduje, negatywnie oddziałuje też na sferę finansową. W dodatku jest bardzo trudna do zdiagnozowania.

To wszystko sprawia, że choroba wzbudza strach. W przezwyciężeniu go nie pomaga stereotypowy obraz osoby chorej – zgodnie z nim taka osoba jest bardzo niebezpieczna i stanowi poważne zagrożenie dla otoczenia. To wszystko sprawia, że osoba z chorobą afektywną dwubiegunową może cierpieć z powodu stygmatyzacji i ostracyzmu społecznego. To z kolei może jeszcze bardziej pogorszyć stan osoby chorej.

Trudność w diagnozowaniu choroby sprawia też, że chory może bardzo długo czekać na właściwą diagnozę, a w międzyczasie być leczonym na depresję lub inne zaburzenia psychiczne. Niestety, ale specyficzne trudności w diagnozowaniu tej choroby sprawiają, że trudno jest od razu podjąć właściwe, dostosowane do potrzeb danej osoby leczenie. To wszystko jeszcze bardziej jest w stanie utrudnić codzienne funkcjonowanie.

Choroba afektywna dwubiegunowa – podtypy

Trudności w diagnozowaniu choroby afektywnej dwubiegunowej związane są z jej ogromną różnorodnością. Istnieją bowiem rozmaite podtypy choroby. Dlatego tak naprawdę nie można mówić o jednej chorobie afektywnej dwubiegunowej. Pod tą nazwą rozumie się raczej szereg bardzo różnorodnych zaburzeń. To sprawia, że przy dwóch pacjentach z podejrzeniem choroby afektywnej dwubiegunowej każdy z nich może zachowywać się inaczej, a choroba da inne efekty. Jakie podtypy choroby afektywnej dwubiegunowej występują?

• Choroba afektywna dwubiegunowa I typu – zazwyczaj bardzo liczne epizody depresji w tym przypadku są przeplatane epizodami manii – taki epizod może być jeden, ale może być ich też kilka

• Choroba afektywna dwubiegunowa II typu – w tym przypadku epizody depresji są przeplatane jednym bądź kilkoma okresami hipomanii. W dodatku epizody depresyjne są nawet częstsze i liczniejsze niż w chorobie afektywnej dwubiegunowej typu I.

• Choroba afektywna dwubiegunowej typu III – w tym przypadku z kolei co prawda pojawiają się epizody depresji, manii lub hipomanii, jednak w żadnym wypadku nie są one samoistne. Nawracają, ale dzieje się tak pod wpływem działania leków przeciwdepresyjnych, jeśli leki są zbyt silne i niewłaściwie dobrane do potrzeb danej osoby.

• Typ III i półmania lub hipomania – w tym podtypie również występują epizody chorobowe, ale tym razem są one wywoływane przez nadużywanie alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych.

• Mania jednobiegunowa – to bardzo rzadki typ chorobowy. Występują w nim okresy manii lub hipomanii, nie występują jednak epizody depresyjne. Okres manii i hipomanii przeplatany jest okresami spokoju, podczas których choroba nie daje o sobie znać.

• Cyklotymia – o niej mowa wtedy, gdy mowa o stanie przewlekłym choroby.

• Choroba afektywna sezonowa – kolejne epizody chorobowe są ściśle związane z pogodą i porami roku. W okresie wiosenno-letnim chora osoba cierpi z powodu epizodów manii, by w okresie jesienno-zimowym popaść w epizody depresyjne

• Miękkie spektrum choroby afektywnej dwubiegunowej – nie występują okresy manii, hipomanii czy epizody depresyjne. Nadal jednak u osób chorych można zdiagnozować cechy charakterystyczne dla osób chorych na chorobę afektywną dwubiegunową, pomimo braku sztandarowych objawów tej choroby

Te wszystkie typy, podtypy i rodzaje na samym początku mogą brzmieć bardzo obco i przerażająco. Jeśli usłyszałeś diagnozę dotyczącą siebie lub kogoś Ci bliskiego, na samym początku masz absolutne prawo nie rozumieć czym jest choroba afektywna dwubiegunowa typu I, a także czym się różni od typu II, czym jest psychoza, mania czy co oznacza w diagnozie słowo „cyklotymia”. To wszystko jak najbardziej naturalne – nie masz obowiązku wszystkiego wiedzieć od razu.

Najważniejsze to jednak nie bać się i przełamać swój wstyd. Nie obawiaj się pytać, jeśli czegoś nie wiesz. Rola psychoedukacji ma w tym przypadku naprawdę spore znaczenie. Pamiętaj, że każdy lekarz i inny specjalista od tego typu zaburzeń, odpowie wyczerpująco na wszelkie pytania. Nie bój się pytać. Nie bój się, że Twoje pytanie zostanie uznane za naiwne czy niewłaściwe – w końcu chodzi o dobro Twoje i Twoich bliskich. Dobry specjalista cierpliwie wszystko Ci wytłumaczy i rozwieje Twoje wątpliwości. Poleci też sprawdzone źródła, byś mógł poszerzać swoją wiedzę także we własnym zakresie, bez obawy o to, że natkniesz się na bardzo rozpowszechnione, choć zupełnie nieprawdziwe i krzywdzące mity oraz stereotypy.

Warto też zdawać sobie sprawę z tego, że gdy mowa o chorobie afektywnej dwubiegunowej, tak typu I jak i typu II kolejne epizody choroby mogą występować po sobie w bardzo różnych okresach czasu. Może się zdarzyć, że jeden epizod będzie występował co kilka lat. Choroba może jednak występować w znacznie częstszych nawrotach. Może się zdarzyć, że będzie występował jeden epizod rocznie, choć to też jeszcze wcale nie jest takie częste – zdarza się bowiem, że epizodów jest kilka w ciągu roku. Jeśli jest ich od czterech w górę, wtedy mowa o chorobie afektywnej dwubiegunowej z szybką zmianą faz.

Istnieje jeszcze szansa na to, że kolejne epizody będą następować po sobie naprawdę bardzo szybko. Kilka razy w ciągu tygodnia, miesiąca, a nawet dnia z częstotliwością co kilkanaście godzin. Wtedy chory błyskawicznie przechodzi z epizodu depresyjnego do epizodu manii lub hipomanii. Wtedy choroba nosi miano choroby afektywnej dwubiegunowej z bardzo szybką zmianą faz.

Warto zdawać sobie też sprawę z tego, że w przypadku tej choroby znacznie częstsze i powszechniejsze są epizody depresyjne. Z reguły też trwają one dłużej niż epizody maniakalne. Ma to miejsce najczęściej w przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej typu II przy częstej zmianie faz.

Początek choroby afektywnej dwubiegunowej bardzo często połączony jest z kolejnymi, nawracającymi po sobie epizodami depresji. To też pewne utrudnienie we właściwej diagnozie. Taki stan rzeczy bowiem doprowadza do sytuacji, w której najczęściej diagnozowana jest niewłaściwa choroba. Lekarze często na tym etapie mają wrażenie, że mają do czynienia z depresją nawracającą.

ChAD – występowanie choroby

Choroba afektywna dwubiegunowa to zaburzenie, na które najczęściej zapadają ludzie młodzi, tacy, którzy nie ukończyli jeszcze trzydziestego piątego roku życia. W przypadku tej choroby nie ma dysproporcji pomiędzy płciami. Zapadają na nią w równym stopniu kobiety, jak i mężczyźni. Nie istnieją żadne badania i dowody świadczące o tym, że któraś płeć może być narażona na tę chorobę bardziej od drugiej.

Szacuje się, że na chorobę afektywną dwubiegunową podtypu I i podtypu II cierpi około dwóch procent społeczeństwa. Natomiast jeśli wziąć pod uwagę wszystkie podtypy tej choroby, może być nią dotkniętych od około sześciu do nawet około jedenastu procent społeczeństwa.

Warto tutaj zdawać sobie sprawę również z tego, że liczby te mogą być bardzo mocno niedoszacowane. Precyzyjne określenie liczby osób z tego typu problemem jest bardzo trudne, praktycznie niemożliwe, do zrobienia. Dzieje się tak dlatego, że jest to choroba bardzo trudna w zdiagnozowaniu. Sporo osób też nie ma szans na właściwą diagnozę, bo wstyd powstrzymuje je przed udaniem się do lekarza i poszukaniem pomocy specjalisty.

Choć zmiana na lepsze już na szczęście postępuje, to jednak nadal postępuje ona bardzo wolno. Choroby psychiczne dla wielu wciąż są czymś wstydliwym i złym. Czymś, o czym nie wypada mówić, bo otoczone jest swoistym tabu.

To bardzo krzywdzące podejście, dlatego należy aktywnie pracować nad jego zmianą – tylko w ten sposób osoby chore psychiczne czy z różnorodnymi zaburzeniami psychicznymi mają szansę na dobre, komfortowe życie. Warto też wspierać osoby chore w ich walce o zdrowie i zachęcać do wizyty u lekarza – wsparcie osób najbliższych też jest tutaj bardzo istotne.

Objawy choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD)

Sporo osób ma wrażenie, że doskonale zna objawy choroby afektywnej dwubiegunowej i rozpoznałoby ją bez żadnych problemów. Tak jednak nie jest. Epizody te przebiegają bardzo różnorodnie i z różną częstotliwością oraz natężeniem, w zależności od indywidualnego przypadku. Epizody manii też nie mają nic wspólnego z krzywdzącym obrazem „maniaka” wykreowanego przez popkulturę, ze szczególnym uwzględnieniem filmów grozy. Jak więc objawia się choroba afektywna dwubiegunowa?

Epizod depresyjny

W tym przypadku z biegiem czasu humor osoby chorej robi się coraz gorszy. Coraz rzadziej odczuwa radość, nie cieszą jej nawet te rzeczy, które wcześniej sprawiały jej mnóstwo radości. Coraz bardziej przez to traci chęć i motywację do działania, porzuca też dawne zainteresowanie jako takie, które nie przynoszą jej satysfakcji.

Dochodzi też do postępującego spadku energii i aktywności, które przejawiają się w:

• Ciągłym uczuciu zmęczenia

• Coraz wolniejszym tempem wypowiedzi

• Coraz wolniejszym tempem zbierania myśli

• Zaburzeniami uwagi

• Zaburzeniami koncentracji

• Coraz większym spadkiem energii do działania

• Zaburzeniami pamięci

• Coraz większymi problemami z rozpoczynaniu codziennych działań – problemy z higieną osobistą, wstaniem z łóżka, zrobieniem sobie posiłku

To spowolnienie psychoruchowe, które może jednak zamienić się w zahamowanie psychoruchowe. W tym stanie pacjent pozostaje przytomny, choć przestaje się poruszać i nie ma możliwości nawiązania z nim jakiegokolwiek kontaktu.

W przypadku depresji w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej może pojawić się też spadek zainteresowania życiem seksualnym, a także nadmierna senność, niezależnie od pory. Może pojawiać się też uczucie silnego lęku, wraz z coraz silniejszym napięciem emocjonalnym.

Z drugiej strony jednak osoba w epizodzie depresyjnym może cierpieć z powodu nadmiaru myśli, ich prawdziwej gonitwy, którą trudno jej zatrzymać i usystematyzować. Z tym wiąże się też większa drażliwość, skłonność do irytacji czy spora zmienność nastrojów. To może też świadczyć o epizodzie mieszanym, ale może się równie dobrze pojawić właśnie w epizodzie depresyjnym.

W przypadku epizodu depresyjnego może pojawić się też myślenie depresyjne. Osoba w tym stanie jest przekonana, że nie nadaje się do niczego, dostrzega świat tylko w ciemnych barwach i traci sens oraz chęć do życia. To może powodować myśli samobójcze, a nawet doprowadzić do prób samobójczych.

Innym elementem epizodu depresyjnego w przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej są objawy wytwórcze, zwane też objawami psychotycznymi. W tym przypadku chory zmaga się z depresyjnymi urojeniami o bardzo dużej sile rażenia. Może mieć poczucie ubóstwa, grzechu, kary czy nadchodzącej katastrofy. Może też mieć ciągłe, silne poczucie winy. W przebiegu choroby może nawet zacząć słyszeć głosy, które podsycają jego lęki i depresyjne myślenie – halucynacje słuchowe to też coś, z czym być może będzie się mierzył pacjent.

Epizod maniakalny

W epizodzie maniakalnym pacjent ma podwyższony nastrój. Odczuwa szczęście, radość i euforię, niewspółmierne do sytuacji czy określonych okoliczności. Może być nadmiernie wesołkowaty i wręcz zachowywać się w sposób mocno nadpobudliwy. Radość to jednak nie wszystko. Taka osoba może bardzo szybko wpaść w irytację, rozdrażnienie, a nawet w gniew i zacząć przejawiać zachowania agresywne i wręcz wrogie względem innych osób.

Może również pojawić się nastrój ekspansywny – sytuacja, w której pacjent będzie za wszelką cenę forsował swoje plany, nie będzie chciał rezygnować ze swoich pomysłów i będzie nawet w stanie próbować zmuszać innych do udziału w jego planach i pomysłach, nawet wbrew ich woli.

Taka osoba czuje, że musi natychmiast zaspokoić swoje potrzeby, bo są one najważniejsze i zdecydowanie nie mogą zaczekać. Jeśli nie może tego zrobić może popaść w coś, co lekarze i naukowcy nazywają nastrojem gniewliwym. To stan, w którym pacjent jest coraz bardziej sfrustrowany. To może skłonić go do przemocy i zachowań agresywnych. Przemoc w tym wypadku może być słowna, ale może być też fizyczna. Nierzadko też zdarza się, że pacjent wykazuje zachowania agresywne, ale względem siebie samego i na przykład dokonuje aktów samookaleczeń.

Może cierpieć na słowotok, przez co kontakt z nim jest bardzo trudny, czasami wręcz niemożliwy. Taka osoba mówi szybko, a przez to niewyraźnie. Cierpi też z powodu gonitwy myśli – nie jest w stanie powstrzymać tego natłoku, dlatego mówi rzeczy, które dla innych często nie mają sensu. Miesza słowa, wątki i pomysły w jednym strumieniu słów, które nie mają znaczenia dla nikogo, poza daną osobą. W tym stanie pacjent ma też skłonność do tworzenia neologizmów – słów, które nie mają swojego odpowiednika w języku polskim. Osoba chora używa ich, by określić swój stan czy wyrazić jakąś ideę, a brakuje jej odpowiednich słów do tego – nie może też przestać mówić, by się zastanowić. Takie słowotoki są nie tylko ciężkie do zrozumienia przez innych, są też bardzo ciężkie do zatrzymania.

W epizodzie maniakalnym pojawia się skłonność do zachowań impulsywnych, które mają za zadanie zapewnić osobie chorej choć krótkotrwałą przyjemność. Może to być zaciąganie kolejnych pożyczek na rzeczy, których tak naprawdę nie potrzebuje, może to być też zaciąganie różnego rodzaju finansowych zobowiązań, by wydawać je w sposób nietypowy, taki, na który nigdy by się nie zdecydował w okresie zdrowia. Może pojawić się też skłonność do hazardu.

Pojawia się też zwiększona ochota na seks, co z kolei może doprowadzić do zdradzania partnera, jeśli taka osoba przebywa w związku i do szeregu ryzykownych zachowań seksualnych – na przykład seksu z obcymi osobami bez zabezpieczeń.

Część chorych zgłasza również, że w epizodzie manii ma wyostrzone zmysły. To pozwala im odbierać bodźce w sposób dużo bardziej intensywny, co też może odbić się na ich zachowaniu, a także na ich wyglądzie. Taka osoba może ubierać się jaskrawiej, robić sobie mocny makijaż w kontrastujących kolorach, zachowywać się głośniej, mogą zmianie ulec też jej upodobania kulinarne z powodu wyostrzenia także zmysłu smaku.

Bardzo często osoba znajdująca się właśnie w epizodzie manii nie widzi z tym najmniejszego problemu. Może odmówić leczenia – tak wizyt u lekarza czy nawet przyjmowania leków, jeśli już takie ma przepisane. Może też kategorycznie odmawiać udania się do lekarza wtedy, gdy jeszcze nie jest prawidłowo zdiagnozowana, a do takiego kroku namawiają taką osobę najbliżsi.

Człowiek dotknięty epizodem manii bowiem czuje pobudzenie psychoruchowe, czuje sporo sił do działania i łatwo popada w euforię. Nie widzi w tym stanie żadnego problemu, może on mu się wręcz bardzo podobać. Będzie twierdzić, że czuje się wspaniale, jest pełen energii i chęci do życia, a nawet, że nigdy wcześniej nie czuł się lepiej. To wszystko jednak skutek choroby. Nie można więc zakładać, że epizod maniakalny jest łatwiejszy do zniesienia niż epizod depresyjny. Taka osoba faktycznie ma więcej energii do działania, jednak ma też tendencje do zachowań niebezpiecznych i ryzykownych, przez co łatwo może wpaść w spore kłopoty, a nawet narazić się na śmierć lub trwałą utratę zdrowia.

Może dojść też do pojawienia się objawów wytwórczych, choć w tym przypadku mowa o nich zazwyczaj w sytuacji bardzo nasilonego i intensywnego epizodu manii. W tym przypadku osoba chora może nabrać przekonania o swojej ogromnej wyjątkowości, o tym, że ma poważną misję do spełnienia, czy nawet dojść do wniosku, że jest jednostką bardzo potężną i niezwykle wręcz wybitną.

Może nawet dojść do sytuacji, w której dana osoba zaczyna uważać, że jest kimś innym niż w rzeczywistości – królową Elżbietą, papieżem, postacią z dowolnej mitologii, czy wręcz postacią z kreskówki. Może też być silne w niej przekonanie, że jest krewnym kogoś takiego.

W ciężkim przebiegu epizody manii może dojść też do urojeń prześladowczych. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, gdy osoba chora popada w coraz większą frustrację, bo mimo chęci nie może zaspokoić swoich potrzeb czy przekonać innych osób do zaangażowania się w jej plany czy pomysły. Wtedy może zacząć coraz bardziej nieufnie podchodzić do swojego otoczenia i mieć coraz silniejsze poczucie zagrożenia z jego strony.

Epizod hipomaniakalny

Jest podobny do epizodu manii, choć jego natężenie jest znacznie mniejsze. Trwa krócej, występuje również mniej objawów charakterystycznych dla epizodu manii. Osoba w epizodzie hipomaniakalnym odczuwa co prawda pobudzenie psychoruchowe czy wzrost nastroju, ale jest w stanie kontrolować swoje zachowania i przynajmniej w pewnym stopniu jest krytyczna wobec siebie i swoich pomysłów.

U człowieka chorego, który przeżywa epizod hipomaniakalny może pojawić się zmniejszona potrzeba snu, połączona ze zwiększonym poziomem aktywności oraz większym zadowoleniem z życia. Taka osoba myśli szybciej, jednak nie jest to niekontrolowany potok myśli. Może być przekonana, że myśli w sposób jasny i klarowny. Może mieć też inne postrzeganie siebie – swoich sił i możliwości. Może czuć, że ma w końcu siły i czas na zrobienie tego wszystkiego, na co zawsze miała ochotę, ale nigdy nie mogła się do tego zabrać.

W rezultacie osoba w epizodzie hipomaniakalnym może faktycznie rozpoczynać wiele różnorodnych aktywności, ale szybko też będzie je porzucać i nie będzie ich kończyć. Wszystko dlatego, że taka osoba jednocześnie ma niższy próg frustracji i drażliwości, przez co dość szybko nudzi się i szuka kolejnej aktywności, która dostarczy jej kolejnych bodźców.

Nie występują objawy wytwórcze, choć mogą pojawić się problemy z pamięcią i koncentracją. Apetyt może pozostać bez zmian, może być też większy lub mniejszy – zależnie od danej osoby. Tego stanu bardzo często ani osoba chora, ani jej najbliższe otoczenie nie postrzegają za chorobowy. Dzieje się tak głównie w przypadku osób niezdiagnozowanych i w przypadku braku odpowiedniego poziomu psychoedukacji. Wtedy często wysnuwany jest wniosek, że osoba w epizodzie hipomaniakalnym dochodzi po prostu do siebie po epizodzie depresyjnym i nadrabia stracony wtedy czas. Osoby w epizodzie hipomaniakalnym mogą wręcz spotykać się z aprobatą społeczeństwa, w związku z aktywnościami i działaniami, również towarzyskimi, których się wtedy podejmują.

Epizod mieszany

Epizod mieszany można określić mianem pobudzenia z depresją. W tym przypadku objawy charakterystyczne dla depresji, hipomanii oraz manii mogą się ze sobą przeplatać w trakcie trwania jednego epizodu chorobowego. Może to być natłok i gonitwa myśli przy jednoczesnym braku sił do wstania z łóżka. Może to być silne pobudzenie psychoruchowe i ciągłe podejmowanie się kolejnych aktywności, połączone z myślami depresyjnymi, planami czy próbami samobójczymi.

Takie osoby mogą też zmagać się z jednoczesnym przyspieszeniem psychoruchowym i utratą chęci czy sensu życia, mogą być też bardziej drażliwe przy jednoczesnym spowolnieniu psychoruchowym. Wiele możliwości może się pojawić w epizodzie mieszanym, który dowolnie miesza elementy manii z elementami depresyjnymi. Takie osoby należy bacznie obserwować, by w tym stanie nie zrobiły sobie żadnej krzywdy.

Remisja choroby

W tym przypadku można mówić o remisji pełnej lub remisji częściowej.

• Remisja pełna to stan, w którym żadne objawy chorobowe się nie pojawiają – dana osoba może cieszyć się swoim życiem w spokoju, bez epizodów manii, depresji czy hipomanii.
• Remisja częściowa, niepełna to stan, w którym nadal pojawiają się objawy chorobowe, ale mają one bardzo niewielkie natężenie, a objawów może być naprawdę niewiele i trwają przez bardzo krótki okres czasu. Również taka osoba może odnotować wzrost jakości i komfortu własnego życia.

Największym błędem, jaki może być popełniony w okresie remisji choroby to zrezygnowanie z przyjmowania leków czy regularnych wizyt u lekarza psychiatry i u psychoterapeuty. Okres remisji jest tym, do którego należy dążyć w swojej drodze do zdrowia. Jednak nawet wtedy nie można zaniechać leczenia. Najważniejsze jest utrzymanie tego stanu i niedoprowadzenie do nawrotu choroby, a do tego potrzebna jest pomoc i opieka ze strony specjalistów.

Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD) – leczenie

Chorobę afektywną dwubiegunową nie jest łatwo wykryć i poprawnie zdiagnozować. Potrzeba do tego co najmniej dwóch epizodów depresji i manii lub hipomanii. Na tej podstawie lekarz może wystawić diagnozę. Choć w przypadku niektórych podtypów choroby na początku występują wyłącznie epizody depresyjne, co jeszcze bardziej zaciemnia cały obraz i utrudnia prawidłową diagnostykę.

Ta jest jednak niezbędna, by rozpocząć leczenie. A im szybciej uda się je rozpocząć, tym lepiej dla osoby chorej. Leczenie nie jest czymś łatwym. To choroba jednocześnie przewlekła, jak i nawracająca, co wcale nie ułatwia leczenia. Nie znaczy jednak, że leczenie jest niemożliwe. Jego celem jest doprowadzenie do remisji choroby i utrzymanie tego stanu.

Bardzo ważne jest podejście holistyczne, całościowe, do pacjenta. Dlatego w toku leczenia stosowana jest farmakoterapia, psychoterapia i psychoedukacja.

Rola psychoterapii jest bardzo ważna, choć sama psychoterapia może być utrudniona, zwłaszcza podczas trwania kolejnych epizodów choroby, gdy chory nie ma sił do nawet najbardziej podstawowych czynności – w przypadku epizodu depresyjnego lub nie do końca panuje nad swoimi odruchami i ciągle podejmuje nowe, nierzadko ryzykowne, aktywności – przy epizodzie maniakalnym.

Dlatego psychoterapia przynosi najlepsze efekty podczas remisji choroby – tak częściowej, jak i tej całkowitej. Warto wtedy uczęszczać nad psychoterapię i pracować nad tym, by okres remisji choroby utrzymać jak najdłużej.

Podczas psychoterapii pacjent uczy się rozpoznawania kolejnych stanów chorobowych, a także ćwiczy kontrolę nad sobą. Psychoterapia pozwala też pacjentom na odkrycie i rozwój własnego potencjału, który może być zahamowany bądź ukryty z powodu choroby.

Leczenie farmakologiczne z kolei pomaga osobom chorym stabilizować ich nastrój. Zdarza się też, że bywają podawane leki przeciwdepresyjne, ale te muszą być stosowane ze szczególną ostrożnością i pod stałą, czujną opieką lekarza. W takich okolicznościach, przy uwzględnieniu wszelkich możliwych i istniejących przeciwwskazań podaje się je osobom chorym w epizodach depresyjnych, zwłaszcza jeśli są bardzo silne.

Psychoedukacja z kolei pozwala na lepsze zrozumienie samej choroby. Poznanie jej mechanizmów i oswojenie strachu z nią związanego. Psychoedukacji powinni podawać się nie tylko chorzy, ale też ich rodzina, by lepiej zrozumieć to, z czym musi się zmagać osoba chora.

Bywa też, że choroba afektywna dwubiegunowa nie jest jedyną chorobą czy zaburzeniem u danego pacjenta. Wtedy należy zająć się leczeniem także jej, czy to przez psychoterapię czy odpowiedni dobór leków.

Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD) – rokowania

Leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej jest trudne i długotrwałe. Jednak wykryta i leczona choroba ma szansę na przejście w stan remisji, który będzie się utrzymywał nawet całymi latami. Osoba chora ma więc szanse na szczęśliwe, zdrowe życie.

Kluczowe jest jednak podjęcie leczenia i słuchanie zaleceń specjalistów – lekarzy czy psychoterapeutów. Nie należy też rezygnować z leczenia w okresie remisji, żeby nie doprowadzić do nawrotu choroby.

Ważna jest też psychoedukacja, która pozwala na zdobycie pożytecznej i tak ważnej wiedzy o chorobie i pozwala na rozpoznawanie cech nadchodzących epizodów. To wraz ze wsparciem rodziny i osób najbliższych, a także regularne uczęszczanie na terapię i przyjmowanie leków daje szansę nawet na pełną i długotrwałą remisję choroby.

Choroba ta nie jest więc wyrokiem i nadal można się cieszyć życiem. Leczenie może być skuteczne, dlatego najważniejsze to podjąć się go i nie przerywać nawet w okresie lepszego samopoczucia.