Co to jest współuzależnienie?
Współuzależnienie jest to zespół skutków psychologicznych, które wynikają z życia w jednej rodzinie z osobą cierpiącą na problemy alkoholowe. Skutki te powstają w bezpośrednim związku z uzależnieniem członka rodziny. W wyniku alkoholizmu, dochodzi do zmian w funkcjonowaniu systemu rodzinnego oraz jego uczestników, mimo, iż nie są oni uzależnieni od alkoholu. Co to jest współuzależnienie, przyczyny powstawania syndromu współuzależnienia i jak wygląda terapia osób współuzależnionych?
Syndrom współuzależnienia – bo tak nazywamy te psychologiczne skutki – jest stosunkowo najczęściej spotykany u żon osób uzależnionych od alkoholu (lub uzależnionych od innych substancji psychoaktywnych, hazardu). Wraz ze wzrastającym uzależnieniem wzrasta bowiem poziom zaniedbywania zobowiązań zawodowych oraz rodzinnych. Najważniejsze staje się zaspokajanie alkoholowego głodu oraz ukrywanie tej potrzeby przed innymi ludźmi.
Jednak aby ujawniły się cechy współuzależnienia, nie wystarczy związać się z alkoholikiem. Jak wskazują badania, w bliskie relacje z osobami uzależnionymi często wchodzą osoby, które w dzieciństwie nie miały zaspokojonej potrzeby bliskości czy opiekuńczości. To spowodowało, że jej poczucie własnej wartości jest zaniżone. Osobie takiej często brakuje umiejętności w wyznaczaniu granic psychologicznych oraz ma ona tendencje do popadania w skrajności w emocjach, zachowaniu a także podejmowaniu decyzji.
Z powodu trudnych doświadczeń z dzieciństwa osoba (częściej kobieta, bo to właśnie kobiety należą do większości w przypadku osób współuzależnionych) w sposób nieświadomy wybiera na partnera mężczyznę wpisującego się w jej sposób funkcjonowania.
SPIS TREŚCI:
Cechy osoby współuzależnionej
Syndrom współuzależnienia charakteryzuje określony zespół cech osobowości w obszarze między innymi emocjonalnym oraz relacji z innymi. Jeśli chodzi o aspekty emocjonalne, osoba współuzależniona często jest bardziej podatna na występowanie zaburzeń lękowych oraz depresyjnych. Z powodu swojej emocjonalnej niestabilności może mieć do siebie mało zaufania oraz znacznie zaniżać swoje poczucie wartości. W związku z tym często niechętnie będzie podejmowała się aktywności mającej na celu jej własny rozwój, a zamiast tego będzie raczej pasywna i uległa. W kontakcie z innymi osoba z syndromem współuzależnienia może wchodząc w interakcje dążyć do przejęcia kontroli nad innymi. Jednakże osoby współuzależnione często unikają kontaktów z innymi, izolują się. Jest to poniekąd spowodowane ich osłabioną zdolnością do komunikowania swoich potrzeb i oczekiwań, oraz niestabilnością emocjonalną.
Kogo może dotknąć współuzależnienie?
Syndrom współuzależnienia stosunkowo najczęściej dotyka nieuzależnionego partnera osoby uzależnionej, jednak znaczna część objawów współuzależnienia może być także widoczna u dzieci osoby uzależnionej. Choroba alkoholowa jednego z rodziców, która zajmują całą uwagę dorosłych członków rodziny, może wprowadzić w życie dzieci poczucie niepewności i nieprzewidywalności. To często staje się podstawą do wykształcenia u nich tak zwanej postawy obronnej, która polega na przyjmowaniu różnych ról mających pomóc dziecku odnaleźć się w nowej sytuacji. Do najczęstszych odgrywanych należą „bohater” oraz „Kozioł ofiarny”.
Jakie role mogę przyjmować dzieci osób uzależnionych?
„Bohater” to podpora rodziny. Najczęściej staje się nim najstarsze dziecko. To ona ma dostarczać rodzinie poczucie wartości. Takie dziecko stara się nie sprawiać żadnych kłopotów, zazwyczaj jest grzeczne, dobrze radzi sobie w szkole. Czuje się często w obowiązku wykonywania obowiązków osoby uzależnionej. „Kozioł ofiarny” to często dziecko młodsze od „bohatera”, które nie jest w stanie konkurować ze starszym rodzeństwem. Często czuje się więc odstawione na bok i szuka wsparcia poza domem. Stwarza wiele kłopotów zarówno w domu jak i w szkole, bardzo często popada w konflikty z prawem już we wczesnych wieku. Takie dzieci podatne się na uzależnienie się od alkoholu czy narkotyków.
Psychoterapia współuzależnień
Terapia dla osób współuzależnionych jest długim i niełatwym procesem. Osoba cierpiąca na syndrom współuzależnienia boryka się z problemami z dwóch stron: swojej oraz bliskiej uzależnionej osoby. Te dwa obszary wzajemnie na siebie wpływają i należy patrzeć na nie całościowo.
Terapię osób współuzależnionych bardzo często rozpoczyna się od interwencji, która dotyczy jakiejś konkretnej sytuacji z udziałem osoby uzależnionej. Wraz z upływem czasu często okazuje się, że problem dotknął rodziny osoby z problemem, która musiała nauczyć się funkcjonować w sposób współgrający z uzależnieniem jednego z członków.
Jak wygląda terapia osób współuzależnionych?
Terapia osób cierpiących na syndrom współuzależnienia opiera się na spotkaniach indywidualnych bądź grupowych wraz z psychologiem, który jest terapeutą uzależnień. W przypadku terapii indywidualnej jest ona zazwyczaj krótkoterminowa. Jednak na spotkania terapeutycznej grupy wsparcia można uczęszczać przez czas dłuższy, zgodnie z własną wolą oraz indywidualnymi potrzebami.
Ponieważ syndrom współuzależnienia dotyka różnych obszarów funkcjonowania, osoby współuzależnione po zakończeniu terapii często decydują się na pogłębioną terapię wglądową. Taka forma terapii opiera się na pracy nad sobą, nad zmianą i leczeniem zaburzeń osobowości.
Terapia syndromu współuzależnienia nie jest procesem łatwym. Wymaga zaangażowania ze strony osoby dotkniętej problemem. Każda terapia daje efekty tylko wtedy, gdy pacjent ma motywację do leczenia i jest gotów na taką formę pomocy.
Pamiętaj!
Psychoterapia nie zaczyna się od pierwszego spotkania. Jest ono jedynie konsultacją, po której będziesz mógł zdecydować czy jesteś gotów na podjęcie dalszych kroków.
Na stronie internetowej Psychoterapiacotam.pl, przykładamy wagę do udostępniania jedynie sprawdzonych, rzetelnych informacji dotyczących objawów i profilaktyki chorób, ponieważ jesteśmy przekonani, że rozwijanie świadomości i wiedzy w tej dziedzinie wspomoże długotrwałe utrzymanie zdrowia. Należy jednak zwrócić uwagę, że ten artykuł nie jest poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki ani konsultacji z lekarzem lub specjalistą psychologiem psychoterapeutą.
Dodaj komentarz