Sobota od 9:00 do 15:00
Kim jest narcyz? Jak radzić sobie z narcyzmem?
Grecki mit o Narcyzie – młodym mężczyźnie o zjawiskowej urodzie, który zakochał się we własnym odbiciu w wodzie, znany jest pewnie większości ludzi. Często przerabiany jest na lekcjach języka polskiego w szkole. W przypadku Narcyza jego zauroczenie okazało się zgubne – nie jadł, nie pił i całe dnie wpatrywał się w swoje odbicie, coraz bardziej pragnąc tego, co widział w wodzie. To doprowadziło do jego zguby. W psychologii również istnieje pojęcie narcyzmu, które swoje korzenie ma właśnie w tym micie. Kim jest narcyz? Jakie są przyczyny osobowości narcystycznej? Jak się ona objawia? Co warto wiedzieć o narcyzmie? Przekonaj się!
SPIS TREŚCI:
Narcyzm
Narcyzm może przejawiać się w różny sposób. Może być postrzegany jako zaburzenie osobowości lub – w łagodniejszym ujęciu – jako cecha osobowości danej osoby. Uważany jest za skomplikowany problem diagnostyczny, dokładnie tak samo jak inne typy zaburzeń osobowości.
Narcyzm to też pojęcie, które doskonale jest znane w psychologii. Na ogół jego początki można zauważyć już w okresie dorastania, choć warto zdawać sobie sprawę z tego, że w przypadku nastolatków pewne cechy, które są charakterystyczne dla narcyzów, mogą pojawiać się i znikać samoistnie.
Nadal nie ma danych, które określałyby precyzyjnie skalę występowania tego typu osobowości, jedna według dostępnych danych oszacowano, że na narcystyczne zaburzenia osobowości może cierpieć od 0,5% do 1% ludzkości.
Narcyzm nie jest zjawiskiem jednolitym – w psychologii wyróżnia się pięć jego rodzajów:
-
Narcyzm doskonały – w tym ujęciu jest to po prostu idealne i doskonałe postrzeganie samego siebie. W parze z tym idzie roszczeniowość i poczucie urazy, gdy coś idzie nie po myśli narcyza.
-
Narcyzm uroczy – ten narcyz ma w sobie mnóstwo charyzmy i uroku osobistego. Potrafi doskonale dogadywać się z ludźmi i zawsze tak nimi kierować, by stawiać się w centrum zainteresowania
-
Narcyz-wrażliwiec – najważniejsze dla tego typu narcyza jest to, by zawsze robić z siebie ofiarę, doskonale gra na emocjach innych ludzi i jest w stanie zrobić wiele, by wzbudzić ich litość
-
Narcyzm agresywny/sadystyczny – ten typ zrobi wszystko, by osiągnąć to, co chce. W tym celu sięga nawet po przemoc fizyczną i psychiczną, ma też skłonności władcze i chce dominować nad otoczeniem
-
Narcyzm elastyczny – osoba o takich skłonnościach jest doskonałym kłamcą i manipulatorem. Nigdy nie bierze odpowiedzialności za swoje czyny, a przy tym potrafi przybierać różne maski, by jak najlepiej dopasować się do otoczenia, by osiągnąć to, co chce.
Z narcyzmem można sobie poradzić – wymaga to jednak sporej ilości pracy. Najważniejszą rolę odgrywa tutaj psychoterapia. Najczęściej w tego typu zaburzeniach stosowana jest psychoterapia psychodynamiczna, ale w wielu sytuacjach także psychoterapia w nurcie poznawczo-behawioralnym potrafi być bardzo przydatna. Dla osób, które żyją w związkach z narcyzami lub tworzą z nimi rodzinę przydatna może okazać się terapia dla par lub rodzinna, by mogli nauczyć się obopólnego zrozumienia i mogli razem pracować nad lepszą przyszłością. Dobrze na narcyza może podziałać również psychoterapia grupowa.
Narcyzm przyczyny
Do tej pory w dalszym ciągu nie udało się określić dokładnie przyczyn pojawiania się narcyzmu. Istnieją jednak rozmaite teorie na ten temat. Najpopularniejszą jest ta, że narcyzm wykształca się poprzez połączenie kilku czynników: środowiskowych, genetycznych, a także problemów wychowawczych.
O udziale genów w tym procesie najlepiej świadczy fakt, że w grupie ryzyka znajdują się ludzie, którzy mieli w rodzinie narcyzów. Co jeszcze wpływa na narcyzm?
Przyczyny środowiskowe, czyli różne doświadczenia w życiu danego człowieka. Czasami może on się rozwinąć jako reakcja na różne traumatyczne wydarzenia, w tym też prześladowanie przez rówieśników w czasach szkolnych.
Kolejną grupą są czynniki związane z problemami wychowawczymi. Tutaj chodzi głównie o zachowanie rodziców, które może znajdować się na dwóch zupełnie różnych biegunach.
Skłonności narcystyczne mogą się wykształcić u osoby, która jako dziecko nie otrzymywała wystarczającej uwagi od rodziców, była ignorowana i nie dostała tyle miłości, ile potrzebuje.
Z drugiej strony jednak może on się objawić w sytuacji, gdy rodzice byli nadmiernie kontrolujący, nadopiekuńczy i nazbyt skupieni na wszystkim, co dziecka dotyczy. To dość skomplikowana zależność, bo narcyzmowi sprzyja naprawdę wiele czynników. Narażone są na niego dzieci nadmiernie krytykowane przez rodziców, jak i te, których rodzice nieustannie się zachwycali, na przykład jednym, szczególnym talentem dziecka – zdolnościami do rysowania czy talentem sportowym i wieloma innymi.
Narcyzm objawy
Wiesz już z jakiego powodu może się wykształcić narcyzm. Objawy to kolejna z kwestii, którą warto poznać. Dużo zależy od konkretnego rodzaju narcyzmu, ale można stworzyć listę objawów, które są charakterystyczne dla tego typu zaburzenia osobowości. Można tutaj wymienić:
-
Przekonanie o swojej wyjątkowości
-
Przekonanie o tym, że jest się jednostką wybitną na wielu polach
-
Skoncentrowanie wyłącznie na sobie
-
Poczucie wyższości nad osobami, zwłaszcza tymi o gorszej pozycji społecznej, słabiej wykształconych, czy mniej zamożnych
-
Problemy z empatią lub jej zupełny brak
-
Oczekiwanie że inni będą wykonywać polecenia narcyza i robić to, czego on od nich wymaga
-
Oczekiwanie ciągłego uwielbienia ze strony innych osób
-
Problemy z utrzymywaniem relacji międzyludzkich – dla narcyza wiele, nawet bardzo mało istotnych kwestii urasta do rangi problemu i obrazy najwyższej wagi
-
Brak zdolności do samokrytyki
-
Ogromne przewrażliwienie na swoim punkcie i bardzo złe znoszenie krytyki ze strony innych ludzi
-
Arogancja
-
Wyniosła postawa
-
Manipulowanie innymi ludźmi
-
Wykorzystywanie innych wyłącznie do własnych celów
Wszystkie te cechy uwzględnione są w amerykańskiej klasyfikacji psychiatrycznej DSM. W Polsce natomiast zgodnie z powszechnie stosowaną klasyfikacją ICD-10 zaburzenia natury narcystycznej nie zostały wyodrębione i nie stanowią nadal osobnej grupy zaburzeń, tylko łączone są z inną grupą – zwaną „innymi określonymi zaburzeniami osobowości”.
U osób z wykształconą osobowością narcystyczną istnieje też statystycznie większa szansa na to, że pojawi się szereg innych problemów i dolegliwości współtowarzyszących. Należą do nich między innymi:
-
Zaburzenia depresyjne
-
Większa skłonność do nadużywania substancji psychoaktywnych
-
Choroba afektywna dwubiegunowa
-
Cechy charakterystyczne dla innych zaburzeń osobowości
Te zaburzenia i problemy mogą, lecz nie muszą pojawić u osobowości narcystycznej. Pojawiać się też mogą w różnym natężeniu.
Kim jest narcyz?
Kim jest narcyz? W ogólnym ujęciu to osoba cierpiąca na zaburzenia osobowości, które swoją nazwę wzięło od mitycznego Narcyza – młodego mężczyzny, który zakochał się we własnym odbiciu, co skończyło się jego śmiercią. Sama diagnostyka tego zaburzenia jest jednak dość skomplikowana.
Rozpoznawanie w dużej mierze oparte jest o zaobserwowanie i potwierdzenie występowania u danego człowieka cech osobowości, które są charakterystyczne dla tego zaburzenia. Diagnostyka opiera się też na testach osobowości. Bardzo ważne w toku ustalania konkretnej diagnozy jest zróżnicowanie osobowości narcystycznej od innych zaburzeń.
Konieczne jest też wykluczenie, że konkretne cechy i zachowania biorą się z powodu nadużywania środków psychoaktywnych lub są objawem choroby psychicznej.
Narcyz to osoba, która dotknięta jest zaburzeniami osobowości, ale nie jest chora, bo narcyzm nie jest chorobą jako taką.
Sama terapia – oparta głównie na psychoterapii, bowiem nie istnieją leki farmakologiczne na narcyzm – bywa też bardzo utrudniona. Wszystko dlatego, że narcyz rzadko uważa, że jest mu w ogóle potrzebna, bo nie widzi problemu w sobie – postrzega się bowiem jako jednostkę wybitną i idealną, a nie taką, która ma problemy.
Z narcyzmem można jednak stworzyć związek i potrzebuje on wsparcia bliskich osób – jest to zadanie trudne, wymagające wiele pracy i zrozumienia, a nierzadko też pomocy ze strony profesjonalistów, ale można mu podołać i pomóc narcyzowi poradzić sobie z problemami, których początkowo sobie nawet nie uświadamia.
Na stronie internetowej Psychoterapiacotam.pl, przykładamy wagę do udostępniania jedynie sprawdzonych, rzetelnych informacji dotyczących objawów i profilaktyki chorób, ponieważ jesteśmy przekonani, że rozwijanie świadomości i wiedzy w tej dziedzinie wspomoże długotrwałe utrzymanie zdrowia. Należy jednak zwrócić uwagę, że ten artykuł nie jest poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki ani konsultacji z lekarzem lub specjalistą psychologiem psychoterapeutą.
Poszukujesz specjalisty do rozwoju osobistego ? Potrzebujesz pomocy w rozwiązaniu trudności emocjonalnych ?
SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI !
Poradnia CO tam? to skuteczna psychoterapia dla osób w każdym wieku. Dzięki znakomitej wiedzy i wieloletniemu doświadczeniu naszych specjalistów pomagamy skutecznie. Obdarzamy naszych pacjentów ogromną dozą zrozumienia, empatii i szacunku dla trudności, z jakimi się mierzą.
Pomożemy w doborze najlepszego specjalisty i znajdziemy możliwie najszybszy termin. Do twojej dyspozycji jest 7 placówek w Warszawie, lub sesje online.
Bemowo
Targówek +48 573 050 052
Wilanów +48 509 019 090
Włochy +48 509 946 600
Białołęka +48 690 231 531
Skontaktuj się z nami już dzisiaj ! Odpowiemy na wszystkie Twoje pytania.
Dodaj komentarz