Uzależnienie od alkoholu – Objawy i leczenie

Objawy uzależnienia od alkoholu

Osoby uzależnione od alkoholu potrafią się bardzo dobrze maskować – zwłaszcza w pierwszych stadiach choroby, gdy same jeszcze wypierają istnienie problemu i robią wszystko, by zachować pozoru, że zupełnie panują nad sytuacją i problem uzależnienia od alkoholu ich nie dotyczy. Istnieją jednak objawy, które można zauważyć u osoby dotkniętej chorobą. Może je też zauważyć sam uzależniony, a zauważenie ich jest już pierwszym krokiem w stronę zdrowia. Jak rozpoznać uzależnienie od alkoholu? Objawami choroby alkoholowej są:

• Głód alkoholowy – to swoisty wewnętrzny przymus picia alkoholu. Chory czuje, że musi pić, a myśl, że alkoholu mogłoby zabraknąć, a on musiałby się zacząć obywać bez niego, powoduje u niego napady paniki i lęku
• Brak kontroli nad piciem – nawet jeśli chory obiecuje sobie, że tym razem skończy się tylko na jednym kieliszku, nie jest w stanie nad sobą panować i przerwać picia w odpowiednim momencie
• Problemy z pamięcią – potocznie zwane „urwanym filmie”. Uzależniony od alkoholu ma coraz większe luki w pamięci i nie jest w stanie opowiedzieć, co się z nim stało. Traci tym samym kontrolę nad sobą i swoimi czynami
• Alkohol zajmuje najważniejsze miejsce w życiu – nie liczy się hobby, nieważna jest rodzina czy praca. Najważniejsze jest tylko to, by się napić – z kimś lub samotnie. Często koncentruje się to wokół szukania okazji do wypicia alkoholu, by w późniejszych fazach nie szukać już takich wymówek i pić po prostu
• Alkoholowy Zespół Abstynencyjny – odstawienie alkoholu wywołuje szereg nieprzyjemnych dolegliwości ze strony układu nerwowego. Dochodzi do uczucia niepokoju, rozdrażnienia, drżenia mięśni, biegunki, nudności, wymiotów, majaczenia i zaburzeń świadomości, a także halucynacji

Uzależnienie od alkoholu a wygląd zewnętrzny

Nie tylko zachowanie, ale też wygląd osoby uzależnionej od alkoholu może dać sygnał, że dzieje się z nią coś niedobrego. Jak może wyglądać osoba, która ma problemy z alkoholem? Zobacz fizyczne objawy uzaleznienia od alkoholu:

• Szara skóra o niezdrowym odcieniu
• Zmarszczki na twarzy osoby uzależnionej od alkoholu są głębsze i bardziej widoczne
• Opuchnięta twarz
• Zaczerwienione oczy
• Wychudzenie, spowodowane gwałtownym spadkiem masy mięśniowej

Osoba uzależniona od alkoholu może też stawać się agresywna – nie tylko pod wpływem procentów, ale też wtedy, gdy ktoś – chcąc pomóc w walce z uzależnieniem – schowa przed nią alkohol, bez którego trudno jest wyobrazić sobie życie osobie, która wpadła w nałóg.

Nie każdy przypadek wygląda tak samo, są osoby uzależnione, które radzą sobie z maskowaniem problemu lepiej niż inni – oczywiście, wszystko to do pewnego czasu. W uzależnieniu od alkoholu można wyróżnić swoiste fazy, które wskazują na którym etapie choroby alkoholowej znajduje się uzależniony.

Fazy uzależnienia od alkoholu

W przypadku uzależnienia od alkoholu można mówić o czterech fazach choroby – czas trwania każdej jest indywidualny i zależy od wielu czynników. Na czym polegają poszczególne 4 fazy uzależnienia od alkoholu i kiedy można mówić o momencie przejścia z jednej do drugiej? Wśród faz wyróżnia się:

1. Faza pierwsza –  bywa nazywana fazą prealkoholową lub wstępną. Na tym etapie bardzo trudno jest rozpoznać chorobę – osoba chora może trwać w niej przez całe lata i nie wzbudzać żadnych podejrzeń ze strony otoczenia. Na tym etapie osoba chora może się właściwie niczym nie różnić od osoby, która nie ma problemu z alkoholem i sięga po niego wyłącznie okazjonalnie. Tutaj najważniejsze jest podejście do alkoholu danej osoby. Ludzie bardziej narażeni na uzależnienie na tym etapie zaczynają odkrywać, że alkohol działa na nich niezwykle odprężająco i sprawia im przyjemność. Z tego powodu alkohol wybierany jest coraz częściej jako środek na odprężenie i poprawę nastroju. W tej fazie osoba chora nie pije jeszcze alkoholu w samotności, ale szuka do tego okazji w towarzystwie – często nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Osoba uzależniona, tak bardzo uczy się polegać na alkoholu, jako środku na rozładowanie napięcia, że bez niego nie jest w stanie sobie z tym poradzić. Z biegiem czasu zwiększa się też coraz bardziej tolerancja na alkohol. Z tego powodu osoba chora musi pić więcej, by móc wprowadzić się w przyjemny stan.
2. Faza druga – zwana także fazą ostrzegawczą. Osoba uzależniona osiąga ją w momencie pojawienia się palimpsestu, czyli pierwszej luki w pamięci, potocznie zwanej „urwaniem filmu”. Osoba w tym stanie pije, aż traci w ogóle rozeznanie, co się z nią dzieje – choć nie traci przytomności. Następnego dnia nic nie pamięta z tego okresu. Charakterystyczne w tej fazie jest to, że luki w pamięci następują dość często, nawet pomimo wypicia stosunkowo niewielkiej ilości alkoholu. 
3. Faza trzecia – nazywana także fazą krytyczną. Przejście do niej z fazy ostrzegawczej występuje w momencie utraty kontroli nad spożywaniem alkoholu. Już nic nie jest w stanie powstrzymać osoby dotkniętej uzależnieniem przed piciem – ani obietnice składane sobie lub bliskim, ani groźby, ani tworzenie żadnych planów na przyszłość. Mogą jeszcze zdarzać się krótkie okresy abstynencji, ale zaraz po nich następuje powrót do picia.Alkohol staje się głównym celem w życiu – to wokół niego zaczyna orbitować całe życie osoby uzależnionej. Nieważna jest już praca, rodzina, hobby, a nawet własny wygląd. Pojawiają się też objawy uzależnienia fizycznego. Mimo wszystko osoba chora nadal nie jest w stanie przyznać się do choroby i potrafi żyć w iluzji – krótkie momenty abstynencji są próbą poszukiwania wymówek i udowodnienia, że nadal ma się kontrolę nad piciem i życiem.W tej fazie następuje też charakterystyczny spadek samooceny, pojawia się przejmujące uczucie pustki i bezradności dotyczącej tego, co się dzieje z życiem.
4. Faza czwarta – zwana fazą chroniczną lub przewlekłą. W tym momencie osoba uzależniona odrzuca już wszelkie pozory trzeźwości i pije praktycznie bez przerwy. Już nie udaje ani przed sobą, ani przed innymi, nie szuka wymówek i nie ma wyrzutów sumienia, po prostu pije. Przebywa w stanie nietrzeźwości cały czas, co sprawia, że coraz bardziej wyniszcza swój organizm – tak pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Chory właściwie nie jest już w stanie odstawić alkoholu, bo każda próba kończy się dotkliwym zespołem abstynencyjnym. Może też dojść do pojawienia się psychozy alkoholowej. W tej fazie uzależnienia osoba chora może już pić cokolwiek – także substancje trujące jak denaturat. 

Skutki picia alkoholu

Alkohol przedostaje się do krwi człowieka jeszcze w żołądku – tak wchłania się aż dwadzieścia procent alkoholu, reszta wchłania się poprzez jelito cienkie. Alkohol krąży po organizmie we krwi i oddziałuje na mózg, wątrobę i inne narządy wewnętrzne. Jakie są skutki picia alkoholu? Następnego dnia jest to z całą pewnością kac – skutek odwodnienia organizmu, bo alkohol utrudnia wchłanianie się wody. Jednak alkohol oddziałuje negatywnie także na narządy wewnętrzne. Co może stać się z organizmem osoby, która nadużywa alkoholu?

Najbardziej obciążona jest wątroba, dlatego pod wpływem alkoholu może dojść do jej stłuszczenia lub do rozwinięcia się marskości wątroby. Warto zdawać sobie sprawę, że już poczynione szkody w tym zakresie są nieodwracalne, ale można spowolnić lub zastopować dalszy rozwój choroby, dzięki czemu wątroba nadal będzie mogła pełnić swoje funkcje.

Skutkiem picia alkoholu jest też uszkodzenie komórek nerwowych. Może dojść do wystąpienia stanów otępiennych  lub udaru mózgu. Narażone jest także serce osoby uzależnionej – spożywanie alkoholu w nadmiernych ilościach może doprowadzić do zawału serca, rozwinięcia się choroby wieńcowej czy wzrostu ciśnienia tętniczego.

Skutki picia alkoholu są jednak znacząco wykraczające poza sferę czysto zdrowotną. Negatywnie działają na wszelkie aspekty życia człowieka – sferę rodzinną, społeczną i zawodową. Alkohol staje się źródłem konfliktów i problemów, pod jego wpływem może dochodzić także do aktów przemocy fizycznej i psychicznej. Picie alkoholu w nadmiarze może też spowodować utratę zaufania najbliższego otoczenia, co może przełożyć się na utratę pracy, a to spowoduje kolejne problemy i konflikty.

Pod wpływem alkoholu może dojść też do problemów z prawem, bo osoba uzależniona nie kontroluje swoich odruchów, często nawet cierpi z powodu luk w pamięci, więc nie jest w stanie stwierdzić, czym się zajmowała.

Leczenie uzależnienia od alkoholu

Uzależnienie od alkoholu to choroba i należy ją leczyć. Błędem jest myślenie, że można ją pokonać samodzielnie – osoba dotknięta uzależnieniem potrzebuje kompleksowej pomocy. Nieodzowny będzie detoks, ale konieczne jest też podjęcie terapii. Terapią powinna być objęta nie tylko osoba uzależniona, ale też jej rodzina – współuzależnienie jest równie poważnym zaburzeniem. Terapii będą potrzebować także dzieci osoby dotkniętej alkoholizmem – w wielu przypadkach także te dorosłe. Terapia ma na celu pomóc im zmierzyć się z traumami z dzieciństwa i pomóc zbudować w dorosłym życiu zdrowe relacje z innymi ludźmi.

Terapia alkoholowa nie jest czymś przyjemnym ani czymś, co przebiega szybko – to bardzo żmudny proces, który wymaga przede wszystkim czasu i zaangażowania. Po pierwsze osoba uzależniona – a także osoby współuzależnione – muszą zacząć sobie zdawać sprawę z problemu. Dopiero później mogą zacząć pracować nad jego pokonaniem.

W procesie terapii pomagającej leczyć uzależnienie od alkoholu bardzo ważna jest motywacja – bez niej łatwo wrócić do starych nawyków. Dlatego tak dużą rolę odgrywają terapie grupowe i wszelkie grupy wsparcia – przebywanie z ludźmi, którzy też cierpieli z powodu nałogu alkoholowego i znajdują się na różnych stadiach walki z uzależnieniem potrafi działać bardzo motywująco.

Terapia rodzinna pomoże rodzinie zmagającej się z problemem alkoholowym nie tylko uświadomić sobie problem, ale też naprawić nadszarpnięte i zniszczone relacje, co w przyszłości może zaowocować umiejętnością nawiązywania zdrowych relacji z innymi ludźmi.

Leczenie uzależnienia od alkoholu w Warszawie warto zacząć od detoksu – organizm musi się odtruć, zanim zacznie normalnie funkcjonować. Detoks jednak powinien być wspomagany psychoterapią – indywidualną, rodzinną lub grupową. To pozwoli zrozumieć istotę problemu i zaradzić mu nie tylko w danym momencie, ale też uniknąć w przyszłości powielania tych samych błędów. W tym mogą pomóc nasi psychoterapeuci, jednak jest to droga, którą osoby uzależnione i współuzależnione muszą przebyć o własnych siłach.

Artykuł został merytorycznie zweryfikowany przez:

Monika Perkowska

Psycholog, Psychoterapeuta

Na stronie internetowej Psychoterapiacotam.pl, przykładamy wagę do udostępniania jedynie sprawdzonych, rzetelnych informacji dotyczących objawów i profilaktyki chorób, ponieważ jesteśmy przekonani, że rozwijanie świadomości i wiedzy w tej dziedzinie wspomoże długotrwałe utrzymanie zdrowia. Należy jednak zwrócić uwagę, że ten artykuł nie jest poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki ani konsultacji z lekarzem lub specjalistą psychologiem psychoterapeutą.

• Powiązane

Nimfomanka – kto to jest i jak ją rozpoznać

Zespół FAS Alkoholowy Zespół Płodowy – objawy i skuteczne leczenie

Depresja alkoholowa

Uzależnienia behawioralne – skuteczna profilaktyka

Uzależnienie od alkoholu – skuteczna terapia i leczenie

Jak żyć z alkoholikiem ?

Jak pomóc alkoholikowi

leczenie alkoholizmu