Czy depresja depresji równa?
Depresja może przejawiać się na różnych poziomach rozwoju osobowości. Może być depresją po psychozie, może występować w zaburzeniach osobowości, może także występować w postaci nerwicy. W zależności od poziomu rozwoju osobowości inaczej ją będziemy leczyć. Inaczej bowiem leczy się schizofrenika, a inaczej neurotyka czy osobę z zaburzoną osobowością.
Różne są także rodzaje depresji. Może być depresja w przebiegu choroby afektywno dwubiegunowej, kiedy występuje naprzemiennie z manią. Czasami występuje w formie łagodniejszej jako cyklotymia, bez objawów psychotycznych. Najłagodniejszą postacią byłaby dystymia z niewielkim obniżeniem nastroju. Istnieje także psychoza schizoafektywna, gdzie występuje rozszczepienie osobowości z następującymi po sobie obniżonymi nastrojami. Depresja może wystąpić jako nerwica depresyjna, gdzie objawy depresyjne będą wynikiem konfliktów wewnętrznych pacjenta.
Objawy depresji
Osoba w depresji często prezentuje obniżenie nastroju – odczuwanie smutku, przygnębienia. Często przejawia trudności ze snem, niemożność zaśnięcia, budzenie się wcześnie – czasem nadmierne spanie. Charakterystyczny jest brak odczuwania satysfakcji- nic nie sprawia jej radości, spełnienia. Z rana odczuwa gorszy nastrój niż później- najtrudniej jest zacząć dzień, jest niechęć do tego. Odczuwa nadmierne lub nieadekwatne poczucie winy – odczuwa poczucie winy za wszystko co robi i za to co zaniedba. Ma poczucie braku wartości i własnej bezużyteczności – wydaje się nam że nic nie znaczy. Utraciła szacunek do samego siebie. Często odczuwa przy tym lęk. Występują u niej często zaburzenia jedzenia: brak apetytu lub nadmierny apetyt, chudnięcie lub tycie.
Osoba w depresji wolniej myśli, jest powolna w ruchach. Osoba taka utraciła zdolność do odczuwania przyjemności – nic jej nie cieszy. Nie ma poczucia humoru. Przeżywa poczucie pustki i bezradności. Ma trudności w podejmowaniu decyzji. Przejawia negatywne myśli o sobie, świecie i swojej przyszłości. Negatywnie interpretuje swoje doświadczenia i oczekuje negatywnych wydarzeń. Ma poczucie niekompetencji, uważa że do niczego się nie nadaje. W skrajnych przypadkach pojawiają się myśli samobójcze, a czasem nawet próby.
Przyczyny depresji
Ujęcie psychiatryczne depresji tłumaczy patologicznie obniżony nastrój jako zaburzenie syntezy działania substancji neurochemicznych. A jak tłumaczy ją ujęcie psychodynamiczne? Jako reakcję na utratę, niezależnie od tego czy ta utrata była realna, czy w świecie zewnętrznym naprawdę utraciliśmy jakąś osobę, czy ta utrata była tylko wewnętrzna czyli np. straciliśmy dobre mniemanie o sobie.
Jak to się dzieje że mamy obniżony nastrój w depresji?
Przypuśćmy że straciliśmy osobę ukochaną, bo od nas odeszła. Jesteśmy smutni, zrozpaczeni, dlatego że zidentyfikowaliśmy się z tą osobą i jej odejście oznacza jakby utratę części siebie. Na skutek poczucia utraty części siebie następuje osłabienie poczucia własnej wartości i co za tym idzie – przygnębienie.
Depresja a żałoba?
Po stracie bliskiej osoby naturalnym uczuciem jest smutek, rozgoryczenie, złość, poczucie krzywdy. Jeśli zakończę żałobę, wówczas rozstaję się z obiektem miłości, przenoszę swoje uczucia na inny obiekt i zaczynam w niego inwestować swoja uwagę i energię. Jeśli żałoba nie jest dokończona, czyli nie nastąpi przekierowanie swoich uczuć na inną osobę wówczas pojawia się melancholia, depresja.
W depresji występuje depresyjne nastawienie (wrogość, chciwość, zawiść) . Te uczucia są ukryte głęboko i kierowane do siebie, w trakcie analizy wychodzi jednak, że te uczucia były pierwotnie skierowane do innego obiektu, najczęściej do matki, a później przekierowane do siebie. Osoba w depresji nienawidząc siebie, tak naprawdę nienawidzi pierwotnego obiektu.
Jak sobie poradzić z depresją?
Często w przypadku mocno nasilonej depresji niezbędne są leki, które obniżą jej objawy. Jednak żeby leczenie było optymalne, a skutki leczenia trwałe, metodą z wyboru, często jest psychoterapia. Psychoterapia psychodynamiczna wydaje się być odpowiednim sposobem leczenia, gdyż dociera do przyczyn depresji. W rozmowie z psychoterapeutą można dojść, co było przyczyną depresji i przepracować te problemy, aby już na nie reagować inaczej.
Jak było wcześniej zaznaczone, mogą być różne rodzaje depresji, które występują na różnych poziomach rozwoju osobowości. Depresja jest objawem, często zaburzonej w jakimś stopniu struktury osobowości. Psychoterapia psychodynamiczna leczy nie tylko objawy, ale leczy także strukturę osobowości, która generuje objawy, dlatego wydaje się właściwą metodą leczenia. W psychoterapii psychodynamicznej skupiamy się na historii życia pacjenta, na historii utrat, jakie w życiu przeszedł, ale także na relacji pacjenta z terapeutą. W zależności od tego na jakim poziomie znajduje się osobowość pacjenta inaczej będzie prowadzony dialog terapeutyczny.