Lęk przed bliskością – Jak sobie z nim radzić?
Każdy człowiek potrzebuje emocjonalnej więzi z innymi – ludzie to w końcu stworzenia stadne. To właśnie bliskie więzi są w stanie pomóc zachować zdrowie – zarówno to psychiczne, jak i fizyczne, a także pozwalają cieszyć się pełnią życia. Niekiedy jednak trudno jest to osiągnąć i pojawia się lęk przed bliskością. Nawet w najlepszym związku mogą pojawić się problemy i strach przed większym zaangażowaniem. Istnieją osoby, które zamiast cieszyć się bliskością, boją się jej i unikają – choć przecież darzą swojego partnera uczuciem. Inni natomiast wybierają życie singla i próbują racjonalizować sobie swój strach przed zaangażowaniem i bliskością. Skąd się bierze lęk przed bliskością? Jakie są jego objawy? Czy można to uleczyć?
SPIS TREŚCI:
Lęk przed bliskością objawy
Antek tworzy udany związek z Ewą – takie ma przynajmniej wrażenie przez większość czasu. Są w sobie zakochani, Ewa jest czuła, oddana i troskliwa. Antek chciałby razem z nią zamieszkać i poważnie myśli o założeniu rodziny. Czasami wydaje mu się, że Ewa ma zupełnie tak samo. Czasami jednak Ewa znika – nie odbiera od niego telefonów, nie odczytuje wiadomości i nie daje żadnego znaku życia. W dodatku, choć Antek ma wrażenie, że Ewa go kocha – nigdy mu tego nie powiedziała. Nie rozumie też, skąd biorą się pretensje o kilkudniowe milczenie i unikanie go. Rozpoznajesz w Ewie siebie? A może rozpoznajesz ten model zachowania u swojego partnera albo znasz kogoś takiego? To wszystko mogą być objawy lęku przed bliskością.
Ciągle jeszcze zdarza się, że stereotypowo lęk przed bliskością przypisywany jest mężczyznom. Kobiety jednak też mogą borykać się z tą przypadłością – współcześnie szacuje się, że problem ten występuje równie często u mężczyzn, jak i u kobiet.
Lek przed odrzuceniem, zaangażowaniem jest nazywany inaczej filofobią. Do objawów lęku przed bliskością zalicza się:
- Brakiem nawiązywania nowych relacji
- Unikaniem fizycznego kontaktu
- Brakiem umiejętności utrzymywania relacji z drugą osobą przez dłuższy czas
- Nawiązywaniem powierzchownych relacji, bez wchodzenia w głębsze zaangażowanie
- Niechęć i niemożność deklaracji uczuć
- Zrywanie relacji z drugą osobą przy pojawieniu się pierwszych problemów
- Szukanie powodów, dla których związek nie ma sensu, nie uda się
- Nieumiejętność mówienia o sobie, zwłaszcza o emocjach
- Unikanie trudnych rozmów w związku
- Panika przy próbie zdobycia jakiejś deklaracji uczuć
- Sprzeczne emocje wynikające z powodu przebywania w związku
Lęk przed bliskością przyczyny
Skąd się bierze lęk przed bliskością? Istnieją różne przyczyny takiego stanu rzeczy. Można ich doszukiwać się na przestrzeni doświadczeń z całego życia. Czasami problemy z zaangażowaniem biorą się już z najwcześniejszego dzieciństwa i niewłaściwych relacji z rodzicami.
Lęk przed zaangażowaniem może wynikać z powodu rodziców – to oni właśnie tworzą bazowe relacje, które oddziałują potem na człowieka przez całe jego życie. Osoby z rodzin dysfunkcyjnych mogą doświadczać tego lęku i niechętnie angażować się w związki z innymi osobami.
Podobnie jak wtedy, gdy rodzice nie zaspokajają podstawowej potrzeby miłości i bezpieczeństwa u dziecka – gdy nie okazują uczuć w ogóle i unikają bliskich relacji, ale także wtedy, gdy okazują ją wyłącznie w zamian za coś. Gdy przytulają i chwalą tylko wtedy, gdy dziecko spełni ich oczekiwania – takie dziecko uczy się, że bezwarunkowa i bezinteresowna miłość nie istnieje, dlatego trzeba sobie na nią zasłużyć. To w późniejszym wieku może powodować problemy z zaangażowaniem. Wpływa na to obniżona samoocena i brak dobrych wzorców.
Bliskość może wywoływać też niepokój i strach, jeśli dorosły człowiek w dzieciństwie nigdy nie wiedział, z czym wiąże się kontakt z rodzicem – na przykład jeśli rodzic cierpiał na depresję lub nadużywał alkoholu.
Także nadmierna troska i nadopiekuńczość mogą rozwinąć lęk przed bliskością w dorosłym życiu. To dlatego, że bliskość kojarzyć zaczyna się ze stłamszeniem własnej indywidualności i przejęciem pełnej kontroli nad życiem przez kogoś innego. Takie zachowanie może budzić bunt, niechęć i strach przed zaangażowaniem się, bo jest to kojarzone z utratą własnej wolności.
Jak poradzić sobie z lękiem przed bliskością?
Lęk przed bliskością bywa paraliżujący. Osoba nim dotknięta może tłumaczyć sobie i otoczeniu ten stan rzeczy uwielbieniem samotności i singielstwa. Może też specjalnie tak angażować sobie życie i pracę, by jak najczęściej się przenosić i nigdy nie pozostawać długo w jednym miejscu, by w ten sposób tłumaczyć sobie swoją niechęć do związków.
Jak przełamać lęk przed bliskością? To zadanie trudne, na szczęście możliwe. Przede wszystkim jednak należy uświadomić sobie występowanie tego problemu. To bardzo ważne, bo u wielu osób zjawisko to, choć występuje i oddziałuje na jego związki – jest nieuświadomione.
Należy też przestać zagłuszać lęk przed bliskością i uświadomić sobie jeszcze jedną ważną rzecz – problem nie jest winą partnera, to wcale nie tak, że z nim jest coś nie tak, co sprawia, że nie można nawiązać głębszej relacji. Należy uświadomić sobie, że problem jest wewnątrz, nie na zewnątrz. Tylko tak uniknie się powielania tych samych błędów w przyszłości.
Jeśli cierpisz na lęk przed bliskością, a mimo to jesteś obecnie w związku – nie ukrywaj tego przed partnerem. Dopóki nie wyjaśnisz, o co chodzi, Twój partner bądź partnerka nie będą mieli o tym pojęcia. Stąd mogą rodzić się kolejne konflikty, które tylko będą umacniać lęk przed zaangażowaniem w przyszłości.
Z kolei jeśli podejrzewasz, że to Twój partner cierpi na lęk przed zaangażowaniem – pamiętaj o tym, że on tak naprawdę wcale nie chce zachowywać się w taki sposób i wcale nie robi Ci na złość. Potrzebuje przede wszystkim Twojego wsparcia, a nie złości i ataków.
Trudno poradzić sobie z lękiem z zaangażowaniem samodzielnie czy nawet z pomocą najbliższych. W wielu przypadkach nieodzowna jest pomoc specjalistów, którzy pomogą zmierzyć się z lękami.
Lęk przed bliskością psychoterapia
Najlepszym sposobem na walkę z lękiem przed bliskością jest psychoterapia. To ona pozwoli zauważyć pewien wzorzec działania, zrozumieć skąd się wziął i spróbować zwalczać negatywne bodźce, by w konsekwencji zastąpić je tymi dobrymi. Dlatego osobom, które cierpią na lęk przed zaangażowaniem, bardzo często pomaga psychoterapia w nurcie behawioralno-poznawczym.
Poza psychoterapią indywidualną, bardzo dobre efekty – dla osób, które znajdują się w związku, mimo lęku – przynosi psychoterapia par. To właśnie ona pozwala na naukę rozpoznawania własnych emocji i komunikowania ich partnerowi w sposób jasny i zrozumiały. To także podczas psychoterapii dla par, para uczy się na nowo tworzyć lub naprawiać relacje między sobą.
Podczas trwania terapii uczą się także reagować empatycznie na siebie i swoje potrzeby, a także wypracowują nowy, lepszy sposób na radzenie sobie z problemami.
Na stronie internetowej Psychoterapiacotam.pl, przykładamy wagę do udostępniania jedynie sprawdzonych, rzetelnych informacji dotyczących objawów i profilaktyki chorób, ponieważ jesteśmy przekonani, że rozwijanie świadomości i wiedzy w tej dziedzinie wspomoże długotrwałe utrzymanie zdrowia. Należy jednak zwrócić uwagę, że ten artykuł nie jest poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki ani konsultacji z lekarzem lub specjalistą psychologiem psychoterapeutą.
Dodaj komentarz