Jak rozpoznać, że dziecko sięga po narkotyki?

Jedno z najczęściej zadawanych pytań przez rodziców i opiekunów podczas sesji oraz rozmów telefonicznych przy zapisie – po czym mam poznać, że on/ona coś brała? Znasz najlepiej swoje dziecko. Czujesz, widzisz, że jego zachowanie, wygląd, otoczenie zmieniają się. Czujesz że coś jest nie tak ale nie potrafisz tego dokładnie opisać i zdefiniować.

Nasz psycholog dziecięcy przygotował poniższą listę zmian (w obszarze wyglądu, zachowania, otoczenia), jakie zachodzą w nastolatku, który sięga po substancje psychoaktywne. Im więcej zdań pasuje do zachowań twojego dziecka, tym większe prawdopodobieństwo, że ma styczność z narkotykami.

Wygląd fizyczny, stan zdrowia, zmiany w zachowaniu:

• spadek masy ciała,

• złe samopoczucie rano, lepsze po południu,

• częstsze przeziębienia, bóle żołądka,

• słabe wyniki krwi,

• zmęczenie, drażliwość,

• przewlekły kaszel, katar, ciąganie nosem, krwotoki z nosa,

• krosty i owrzodzenia (szczególnie w okolicy nosa),

• ogólny spadek energii lub nadpobudliwość,

• pojawienie się niepokoju ruchowego i nadaktywności,

• zawroty głowy,

• obniżona dbałość o higienę osobistą,

• niechlujny wygląd, który nie przeszkadza mu/jej,

• mowa – niespójna, bełkotliwa, chaotyczna, potok słów bez pauz – lub też milczenie, wycofanie.

Oczy:

• przekrwione, napuchnięte lub szkliste,

• nadmiernie rozszerzone lub zwężone źrenice,

• używanie kropel do oczu i skarżenie się na alergię lub tłumaczenie, że to przez komputer

Jama ustna:

• suchość w ustach,

• częste oblizywanie warg językiem,

• oddech z zapachem alkoholu, marihany, nikotyny,

• kaszel,

• problemy z zębami.

Skóra:

• nienaturalnie blade palce,

• czerwone plamy na ciele,

• noszenie bluzek z długim rękawem, nawet w gorące dni,

• nadmierna potliwość,

• ślady po wstrzyknięciach wzdłuż żył.

Akcesoria które możesz znaleźć:

• fajki,

• bibułki do skrętów,

• spinki, klipsy, spinacze,

• małe torebki foliowe,

• brązowe lub czarne kulki, kostki (haszysz),

• Marihuana (w wyglądzie przypomina suszoną natkę pietruszki),

• olej haszyszowy w postaci zielono-brązowego oleju,

• dopalacze,

• Mefedron,

• lekarstwa,

• ubrania z logo narkotyków,

• skrytki

Zmiana osobowości:

• drażliwy, skryty, zamknięty w sobie, depresyjny, apatyczny,

• zmienne nastroje,

• przewrażliwiony, reaguje złością, agresją, nerwowy, lękowy,

• nagła zmiana osobowości,

• krótkotrwałe zmiany nastroju,

• potrzeba natychmiastowej gratyfikacji,

• emocjonalna i społeczna niedojrzałość,

• zawężone widzenie problemów i ich rozwiązań,

• brak celu, malejące zainteresowanie nauką,

• porzucenie dotychczasowych zainteresowań, hobby,

• poczucie beznadziejności i bezradności,

• poczucie winy,

• poczucie osamotnienia, pokrzywdzenia,

• zaprzeczanie (negowanie faktu, iż narkotyki są szkodliwe),

• kłamstwa (na każdą okazję ma dobrą wymówkę, odpowiada wymijająco, staje się mistrzem kamuflażu),

• spóźnianie się (utrata poczucia czasu, ma gotowe usprawiedliwienia, nie wraca na noce),

• wrogość, agresja przeciwko innym,

• tajemnicze, krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia,

• posługiwanie się niezrozumiałym językiem (slangiem),

• naśladowanie osób ze świata subkultur, w którym narkotyki odgrywają ważną rolę,

• bunt, łamanie ustalonych zasad,

• pojawianie się problemów finansowych, konflikty na tym tle,

• wynoszenie wartościowych przedmiotów i niekorzystne wymiany rzeczy,

• zadawanie sobie bólu.

Kontakty z rodziną, rówieśnikami:

• unikanie rozmów z rodzicami,

• wyobcowanie, zamknięcie się w sobie,

• przesiadywanie w swoim pokoju, unikanie spotkań rodzinnych,

• jedzenie w swoim pokoju,

• narastający konflikt z członkami rodziny,

• lekceważenie i łamane zasad obowiązujących w domu,

• nowi znajomi, których nie przedstawia,

• wymiana grona znajomych,

• stawanie w obronie stosowania używek,

• bunt na wszelkie normy i zasady,

• coraz częstsze spóźnienia lub nie wraca na noc do domu,

• wymyka się z domu.

Wygląd pokoju:

• bałagan,

• częste wietrzenie pokoju,

• używanie kadzideł, odświeżaczy powietrza,

• nikt nie może wchodzić do jego pokoju,

• ma zamkniętą na klucz szafkę, kasetkę, skrzynkę, do której nikt nie ma dostępu.

Problemy w szkole

• coraz bardziej zaniedbuje obowiązki szkolne,

• wagaruje, spóźnia się na lekcje,

• nie odrabia lekcji, ma gorsze stopnie,

• brak motywacji do nauki, chodzenia do szkoły i na zajęcia dodatkowe,

• zasypia na lekcji lub jest bardzo pobudzony, przeszkadza w prowadzeniu lekcji,

• lekceważy nauczycieli i szkołę,

• nastawia rodziców negatywnie przeciwko szkole i nauczycielom – „uwzięli się na mnie”,

• często karany, zawieszony w prawach ucznia,

• przerywa szkołę, zostaje z niej usunięty.

Na powyższe zachowania, jako rodzic/opiekun, powinieneś być bardzo wyczulony. Wynikają one często z początku uzależnienia od narkotyków, stąd są irracjonalne i emocjonalne. Obserwując tego typu sytuacje zawsze musimy zadać sobie pytanie o ich przyczyny. Jest to bowiem ważny sygnał ostrzegawczy, którego nie możemy zignorować.

Nasze ciało i stan zdrowia to często odbicie duszy, również jej problemów, niepokojów i tajemnic.

Wygląd i ubiór w obecnych czasach służy nastolatkom do wyrażania poglądów, określania przynależności do danej grupy i społeczności.

Rozumiem, iż w toku codziennych zajęć i obowiązków, większość rodziców/opiekunów nie potrafi odpowiednio zinterpretować zachodzących zmian. Często przysłania je tzw. ślepa miłość lub nadmierna pobłażliwość. Jednak skoro jesteś na tej stronie i czytasz ten artykuł, oznacza to, że coś cię niepokoi w zachowaniu i wyglądzie twojego dziecka. Niestety żaden najlepszy artykuł nie rozwieje całkowicie wątpliwości jeśli nie skonsultujesz tego bezpośrednio ze specjalistą. Im wcześniej zdiagnozowany problem tym skuteczniejsza pomoc w jego leczeniu.